Türk Hava Yolları'nda Kilo Alanlar İşten Atılıyor
Kilo alma, işten atılırsın
Türk Hava Yolları’nda (THY) çalışan uçuş görevlisi kadınlar, yoğun baskı altında işlerini sürdürmeye çalışıyor. Saçlarını ne renge boyayacaklarından, ojelerinin rengine, ayak tırnaklarının biçimine, küpelerinin boyuna kadar her şeylerine karışılıyor. 15-20 yıldır çalışıyor da olsalar, işçilerden işe başladıkları günkü kilolarını korumaları bekleniyor. 900 gram dahi alsalar kapı önüne konulabiliyorlar. Hastalanmak, sağlık raporu almak, regl dönemini ağır geçirmek, 45 yaşını doldurmak…Tüm bunlar kovulma nedeni olabiliyor. Bu baskıların AKP döneminde daha da arttığını söyleyen Hava-İş üyesi işçiler, uçuş güvenliğiyle hiç ilgisi bulunmayan uygulamaların ve hukuksuz baskıların artık son bulmasını istiyor.
20 YIL KİLONU KORUMAN GEREK
Tülay Erinç de, bu işçilerden biri. 25 yıllık hava yolu çalışanı olan Erinç, “THY’de çok ciddi bir baskı var” diyor ve devam ediyor: “Sadece kadın işçilere de değil, erkeklere de baskı var. 15-20 yıllık çalışanlar, boy ve kilolarındaki değişimler nedeniyle işten atılıyor. Örneğin siz işe girdiğinizde 18 yaşındasınız ve 50 kilodasınız. 20 yıl da çalışsanız sizden o kiloyu korumanız bekleniyor. Hamile kalmış olabilirsiniz, kortizon içeren ilaçlar kullanmış olabilirsiniz. O kiloyu korumanız zaten mümkün değil. Her şeyi geçtim, çalışma koşulları zaten buna müsait değil. Farklı iklimlere, farklı basınçlara maruz kalıyorsunuz, bu da sizin metabolizmanızı etkiliyor.”
CİDDİ MOBBİNG VAR
Erinç, çalışanların sağlık sorunları nedeniyle de büyük baskı altında olduğunu söylüyor: “Diyelim ki grip oldunuz. Bir uçuş görevlisinin grip olarak uçması kadar sakıncalı bir şey yok. Uçmamakla yükümlü zaten, çünkü basın nedeniyle kulaklarında ciddi hasar oluşabilir. Fakat grip olup rapor alıyorsunuz, şirket sizden savunma talep ediyor, neden hasta oldun diye. Bu çok ciddi bir mobbing.”
REGL OLMAK DA YASAK
Hava yolu çalışanları, Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliği’ne göre ağır iş kolu çalışanı durumunda. Dolayısıyla da bu sektörde çalışan kadın işçilerin regl dönemlerinde 5 güne kadar izinli olma hakları var. Ancak işçiler, bu haklarını kullanamadıklarını belirtiyor. Tülay Erinç, şöyle diyor: “Bizim işkolumuz çok ağır bir işkolu. Regl dönemi sıkıntılı geçen arkadaşlarımız oluyor. Onların bu dönemlerinde izinli olması gerekiyor. Ama sağlık raporu aldıkları için cezalandırılıyorlar. Ya amirlikleri ellerinden alınıyor ya da ‘yatı’ dediğimiz ABD seferleri gibi seferlere çıkmaları yasaklanıyor.”
THY küçük Türkiye gibi
THY’de örgütlü olan Hava-İş Sendikası Genel Başkan Yardımcısı Simay Çekem, THY’nin aslında küçük bir Türkiye gibi olduğunu söylüyor. Hava yolu çalışanlarının, AKP dönemi politikalarından birebir etkilendiğini dile getiren Çekem, şunları anlatıyor: “AKP iktidara geldiğinde, ilk uygulamada etek boyları uzadı. Eskiden çalışanların yüzde 80-90’ı kadındı. Ama şimdi bu rakam yüzde 50’lere düştü. Ağırlıklı olarak erkek işçi alımı, bu hükümet döneminde oldu. Bu illa bir kadın mesleğidir demek elbette doğru değil, ama kadının çalışmasını istemeyen bir hükümetin olduğu da ortada. THY adeta küçük bir Türkiye gibi.”
ŞEKİLSEL BAKIŞ AÇISI HÂKİM
Dış görünümü düzenleyen yönetmeliği de eleştiren Çekem, “Saçınızı kızıla ya da platin rengine boyayamıyorsunuz. Saç rengi, oje rengi, saçın boyuna kadar her şeye müdahale ediliyor. Yönetmelikte yer alan kimi konular uçuş emniyetiyle ilgili, ama saç renginin bununla ne ilgisi var? Her şeye şekilsel olarak bakılıyor, toplum baskı altına alınmak isteniyor” diye konuşuyor.
45’İNİ DOLDURDUYSAN GÖNDERİYORLAR
Sendikanın baskısıyla bazı problemlerin çözüldüğünü, ama yine de sorunların sürdüğünü anlatan Çekem, şöyle devam ediyor: “Örneğin yaptığımız toplusözleşmede uçmak için yaş sınırı 50, ama herkes 45’i doldurduğu zaman bir şekilde gönderiliyor. On kadar üyemizin de kilo fazlası nedeniyle iş akdi feshedildi. Oysa yönetmelik, ‘Eğer uçuşta çalışan personel boy kilo ve sağlık durumunu koruyamamışsa uçuculuk statüsüne son verilir’ diyor. ‘İş akti feshedilir’ demiyor.
'Şemsiyenin rengine kadar…'
THY’de kabin ekiplerinde yer alan kadınların dış görünümüne ilişkin düzenlemeler dikkat çekici: “At kuyruğu ve örgü şeklinde kullanılan saçlar, kuaförden çıkmış görünümlü olmak kaydıyla omuz hizasını geçemez. Üniforma pardesüsü ile sadece lacivert ya da siyah atkı/eldiven ve şemsiye kullanılabilir. Saç tokaları lacivert, siyah veya saç renginde olmalı. Doğal saç rengi dışında kalan renkte saç kullanılamaz. Makyaj yapmak zorunludur, frapen olamaz, pastel renklerde olmalı. Kaşların doğal görüntüsü bozulmamalı. French manikür kullanılabilir. Bordo ve kırmızı tonları oje, kullanılan kişinin beraberinde bulunması halinde kullanılabilir, ama renksiz cila oje kullanılamaz. Küpe 2 cm’i geçmemeli, küçük olmak kaydıyla 2’inci küpe kullanılabilir, 3’üncü küpe kesinlikle kullanılamaz…”
Kaynak: SEVGİM DENİZALTI-DİLEM TAŞTAN/BİRGÜN
Yorumlar
Yorum Gönder