Genel Sağlık Sigortası Yasası Kimlere Nasıl Uygulanacak

Türk İş Genel Merkezi
GENEL BAŞKANLIKLARA

Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Yasası ile yürürlüğe giren, ancak zorunlu uygulanmasına ilişkin tarih ertelendiği için bugüne kadar gönüllülük esasına dayalı olarak uygulanan genel sağlık sigortasının, zorunlu olarak uygulanması 01.01.2012 tarihinden itibaren başlamıştır.

01.01.2012 tarihinden itibaren,

√ İş sözleşmesi ile çalışan, kendi adına bağımsız çalışan ve kamu görevlisi olarak çalışan sigortalılar,

√ Sosyal güvenlik kurumlarından gelir -aylık alan emekli dul ve yetimler,

√ 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanun hükümlerine göre aylık alan kişiler,

√ İstiklal Madalyası Verilmiş Bulunanlara Vatani Hizmet Tertibinden Şeref

Aylığı Bağlanması Hakkında Kanun hükümlerine göre şeref aylığı alan kişiler,

√ Vatani Hizmet Tertibi Aylıklarının Bağlanması Hakkında Kanun hükümlerine göre aylık alan kişiler,

√ Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun hükümlerine göre aylık alan kişiler,

√ Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu hükümlerine göre korunma, bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinden ücretsiz faydalanan kişiler,

√ Harp malullüğü aylığı alanlar ile Terörle Mücadele Kanunu kapsamında aylık alan kişiler,

√ Köy Kanununa göre aylık alan kişiler,

√ Dünya Olimpiyat ve Avrupa Şampiyonluğu Kazanmış Sporculara ve Bunların Ailelerine Aylık Bağlanması Hakkında Kanun hükümlerine göre aylık alan kişiler

√ İsteğe bağlı sigortaya devam eden kişiler,

√ Sigortalılar ile emeklilerin bakmakla yükümlü olduğu kişiler hariç, 2 ülkede yaşayan herkesin, vatansız sığınmacılar ile, mütekabiliyet esasına dayalı olarak oturma izni almış ve kendi ülkesinde genel sağlık sigortasından yararlanmayan yabancı uyruklular dahil genel sağlık sigortalısı olarak Kurum tarafından resen tescilleri yapılacaktır. 

Bu kapsamda sigortalılar ile emeklilerin,

√ Ekim 2008 ayından sonra 31.12.2011 tarihinden önce 18 yaşını doldurmuş okumayan, çalışmayan kız ve erkek çocuklarının ( 18 yaşını doldurmuş çocukları okuyor ise, orta öğrenime devam edenlerin 20, yüksek öğrenime devam edenlerin 25 yaşını doldurmamış olanları hariç),

√ Her türlü kazanç ve irattan elde ettikleri gelirleri asgari ücretin net tutarından fazla olan, sosyal güvenlik kurumlarından gelir ve aylık almayan ana ve babalarının ( her türlü kazanç ve irattan elde ettikleri gelirleri asgari ücretin net tutarından az olan ana ve baba sigortalının bakmakla yükümlü oldukları aile bireyi sayılmaktadır. )

genel sağlık sigortalısı olarak Kurum tarafından resen tescilleri yapılacaktır.

01.01.2012 tarihi itibari ile Kurum tarafından genel sağlık sigortalısı olarak resen tescil edilecek olanların, genel sağlık sigortası primini ödeyecekleri gelirlerini tespiti ettirmek için, Ocak/2012 ayı sonuna kadar ikamet ettikleri yerdeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Fonuna başvurmaları gerekmektedir.

Ancak Kurumca yapılan değişiklikle bir aylık sürenin, gelir testinin yapılmasına ilişkin Kurum tarafından gönderilen yazının alındığı tarihten itibaren başlaması öngörülmüştür.

18 yaşını Ocak/2012 ayından itibaren dolduracak olan kız ve erkek çocuklardan okumayan, çalışmayanların, 18 yaşlarını doldurdukları tarihten itibaren bir ay içinde genel sağlık sigortalısı olarak tescilleri yapılacak ve gelir

testi yaptırılarak genel sağlık sigortası primini ödeyecekleri gelirleri tespit ettirilecektir.

18 yaşını doldurmuş olan çocuklardan orta öğrenime devam edenlerin 20 yaşını, yüksek öğrenime devam edenlerin 25 yaşını doldurdukları, öğrenim için belirlenen yaşlardan önce okulu bitirenlerin yada okuldan ayrılanların okulu bitirdikleri, okuldan ayrılmışlarsa ayrıldıkları tarihten itibaren çalışmayanların ve yetim aylığı-geliri almayan kız çocukların bir ay içinde genel sağlık sigortalısı olarak tescilleri yapılacak ve gelir testi yaptırılarak genel sağlık sigortası primi ödeyecekleri gelirleri tespit ettirilecektir.

18 yaşını Ekim2008 ayından önce doldurmuş kız çocukları evlenmedikçe, çalışmadıkça; çalışanların işten çıkması, evlenenlerin ise boşanması ya da dul kalması halinde ebeveynin sağlık sigortasından yararlanma hakları devam edeceğinden bu durumda olan kız çocukları için genel sağlık sigortası primi ödenmeyecektir. 

31.12.2011 tarihinden önce kendi istekleri ile işten çıkmış olan yada iş sözleşmeleri iradeleri dışında sona ermiş olanlardan, işsizlik ödeneği almayanlar, yada işsizlik ödeneği süresini dolmuş olanlar( bu durumda olup, önceki bir yıl içinde 90 gün zorunlu sigortalı olarak prim ödemiş olanlardan, işsizlik ödeneği almayanların, iş sözleşmelerinin sona erdiği tarihi takip eden 10 cu günden itibaren 90 gün dolmamış olanlar, işsizlik sigortası ödeneği alanların ise ödeneklerinin sona erdiği tarihten itibaren 90 gün süreyi doldurmamış olanları hariç) 

Ocak/2011 ayı sonuna kadar gelir testi için Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Fonuna başvurarak genel sağlık sigortası primi ödemelerine esas olacak gelirlerini tespit ettireceklerdir.

İş Sözleşmesi sona eren sigortalılardan, evli olanların eşleri, sigortalı olarak çalışıyor yada isteğe bağlı sigortaya devam ediyorsa bu durumda olanlar kendileri için genel sağlık sigortası pirimi ödemeyeceklerdir. Ancak iş sözleşmesi sona eren evli sigortalılardan her iki eşte sigortalı değil ise, yapılacak gelir testi sonucu eşlerden biri adına ( karı veya koca adına ) genel sağlık sigortası primi ödenecektir.

Ocak/2012 tarihinden itibaren iş sözleşmesi sona eren sigortalılardan, iş sözleşmelerinin sona erdiği tarihten önceki bir yıl içinde 90 gün zorunlu sigortalı olarak prim ödemiş olanların, işten ayrıldıkları tarihten itibaren 10 cu günden sonraki 90 günü takip eden bir ay içinde, işsizlik ödeneği alanların ise ödeneğin sona erdiği tarihten itibaren bir ay içinde gelir testi yaptırarak genel sağlık sigortası primlerini ödeyecekleri geliri tespit ettireceklerdir.

İş sözleşmesi sona eren işçi önceki bir yıl içinde 90 gün zorunlu sigorta primi ödememiş ise (işsizlik ödeneği de alamayacağından ) iş sözleşmesinin sona erdiği 10 cu günden itibaren bir ay içinde gelir testi yaptırıp genel sağlık sigortası primini ödeyeceği gelirin tespit ettirecektir.

İş Yasası uyarınca;

√ Ücretli izne ayrılan sigortalıya iki gidiş, iki dönüş olmak üzere toplam dört gün verilen ücretsiz yol izni süreleri,

√ Kadın sigortalı işçilere verilen doğum öncesi ve sonrası ücretsiz izin süreleri,

√ Diğer iş yasalarında öngörülen ücretsiz izin süreleri, 

hariç, bir takvim yılı içinde bir aydan fazla ücretsiz izin kullanan işçiler, bir ayı aşan ücretsiz izin sürelerinde gelir testi yaptırarak genel sağlık primi ödeyeceklerdir.

Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Yasasında genel sağlık sigortası primlerinin her ay 30 gün üzerinden ödenmesi öngörülmüştür. Yasanın bu zorunlu hükmü dikkate alınarak kamuda kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışan işçilerin, iş sözleşmesi askıda iken ay içinde 30 günden eksik çalıştıkları sürelerin genel sağlık sigortası primini işverenleri ödeyecektir. Ancak özel sektörde kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışan işçiler, ay içinde 30 günden eksik çalıştıkları günlerin genel sağlık sigortası primlerini kendileri ödeyeceklerdir. 4

Genel sağlık sigortası primi yapılacak gelir testi ile belirlenecek gelirin yüzde 12 si olarak ödenecektir

Buna göre gelir testi sonucu, aile içindeki gelirin kişi başına düşen aylık miktarı;

√ asgari ücretin üçte birinden asgari ücrete kadar olduğu tespit edilenler, prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz günlük tutarının üçte biri tutarında, (kişi başına düşen aylık gelir 295,5 ila 886,50 Tl arasında olanların ödeyeceği aylık prim:35,46 TL)

√ asgari ücretten asgari ücretin iki katına kadar olduğu tespit edilenler, prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz günlük tutarında,

(Kişi başına düşen aylık gelir 886,50 ila 1.773 Tl olanların ödeyeceği aylık prim:106,38 TL)

√ asgari ücretin iki katından fazla olduğu tespit edilenler ile yabancı ülke sağlık yardımından yararlanmayan vatandaşlar, prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz günlük tutarının iki katı tutarında, (Kişi başına düşen aylık gelir 1.773 Tl den fazla olanların ödeyeceği aylık prim: 212,76 TL) prim ödeyeceklerdir.

Genel sağlık sigortası primini ödemek zorunlu olup Kurum tarafından takibi yapılacaktır. Ödenmeyen primler Kurum tarafından Amme Alacaklarının

Tahsil Usûlü Hakkında Yasa uyarınca tahsil edilecektir.

Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Yasa uyarınca tecil ve taksitlendirilerek tecil ve taksitlendirmeleri devam eden prim borçları hariç 60 günden fazla prim ve prime ilişkin her türlü borcu bulunanlar genel sağlık sigortasından yararlanamayacaktır.

Bilgi edinilmesini, konunun tüm ilgililere duyurulmasını, tereddüt edilen konular hakkında Kurumdan veya Konfederasyonumuzdan bilgi istenilmesini rica ederiz.turkis.org.tr