Kıdem Tazminatını Kaldırmanın Pratık Yolu Bulundu

HÜKÜMET, KIDEM TAZMİNATINI KALDIRMANIN YOLLARINI ARIYOR

UIS'de öngörülen değişikliğin kıdem tazminatını kaldırmasına sendikacılardan tepki:

Hükümet, kıdem tazminatını kaldırmanın yollarını arıyor

Sosyal-İş Sendikası Genel Başkanı Metin Ebetürk, Ulusal İstihdam Strateji Taslağı için "Hükümet kıdem tazminatı hakkımızı yalnızca fon aracılığı ile değil aynı zamanda belirli süreli iş sözleşmesini yaygınlaştırarak da kuşa çevirmeyi amaçlıyor" dedi.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik'in, 8 Şubat'ta konfederasyonlara sunduğu Ulusal İstihdam Stratejisi Taslağı belirli süreli iş sözleşmelerinde yapılan değişiklikle kıdem tazminatını tamamen ortadan kaldırmayı öngörüyor. Kıdem tazminatı hakkının yalnızca fon aracılığıyla ile değil aynı zamanda belirli süreli iş sözleşmesindeki değişiklikle ortadan kaldırılmasının öngörülmesine sendikalardan tepki geldi. Sendikacılar, tasanda öngörülen bu değişikliği gazetemize değerlendirdi.

Tazminat hakkı zorlaşıyor

Sosyal-lş Sendikası Genel Başkanı Metin Ebetürk, "AKP Hükümeti, Ulusal İstihdam Stratejisi'nde belirtilen politikalar ile kıdem tazminatı hakkimizi büyük ölçüde ortadan kaldırmayı amaçlıyor. Zaten stratejide kıdem tazminatının fona devredilmesinin planlandığı belirtiliyor. Hükümet yetkililerinin açıklamalarını esas alacak olursak, fon uygulaması ile kıdem tazminatı iş güvencesi olmaktan çıkacak, üçte^ki azalacak, kıdem tazminatı artık son giydirilmiş brüt ücret üzerinden ödenmeyecek ve kıdem tazminatına hak kazanma koşuları ağırlaşacak.

Öte yandan hükümet, zaten büyük ölçüde tırpanlamayı hedeflediği kıdem tazminatını tümüyle ortadan kaldırmanın yollarını da arıyor. Bu yollardan biri de belirli süreli iş sözleşmesini yaygınlaştırmak. Çünkü tjelirli süreli iş sözleşmesinin süresi sona erdiğinde ve sözleşme yenilenmediğinde işçi ve işveren arasındaki iş ilişkisi sona erer. Bu durumda, işçinin kıdemi 1 yılını doldurmuş olsa bile, işçi kıdem tazminatına hak kazanamaz" dedi.

'İş güvencesi olmayacak'

İkincisi ise 25 yaş altı gençler için belirli süreli iş sözleşmesi yapılabilmesinin daha kolay hale getirileceğini söyleyen Ebetürk, "Gençler yasadaki sınırlamalara tabi olmaksızın, 25 yaşına kadar belirli süreli iş sözleşmeleri ile çalıştırılacak ve kıdem tazminatı hakları doğmayacak. Böylece gençlerin emeği daha kolay sömürülecek.

Öte yandan belirli süreli iş sözleşmeleri, iş güvencesi kapsamı dışında olduğu için yalnızca kıdem tazminatı hakkı değil, iş güvencesi de olmayacak. Sonuç olarak hükümet kıdem tazminatı hakkımızı yalnızca fon aracılığı ile değil aynı zamanda belirli süreli iş sözleşmesini yaygınlaştırarak da kuşa çevirmeyi amaçlıyor. Ulusal İstihdam Stratejisindeki bölgesel asgari ücret, kiralık işçilik, ve esnek çalışma düzenlemeleri de cabası. Bu ağır saldırıyı durdurmak için örgütlü, birleşik ve sürekli bir mücadeleyi örmemiz gerekiyor" ifadesini kullandı.

Öngörülen değişiklik

Sosyal-İş Sendikası Genel Başkanı Metin Ebetürk, öngörülen değişikliği şöyle anlattı: "Belirli süreli iş sözleşmesi, istisnadır ve İş Yasası'nın 11. maddesi ile 2 temel sınırlamaya tabi tutulmuştur. Belirli süreli iş sözleşmesi yapılabilmesi için "işin süreli olması, belli bir işin tamamlanması ya da belirli bir olgunun ortaya çıkması gibi" objektif bir koşulun olması gerekir. Ayrıca, belirli süreli iş sözleşmesi, esaslı bir neden olmadıkça birden fazla üst üste yapılamaz. AKP, Ulusal İstihdam Stratejisi ile İş Yasasindaki bu iki sınırlamayı ortadan kaldırarak, belirli süreli iş sözleşmesini istisna olmaktan çıkarıyor. Birincisi, belirli süreli iş sözleşmeleri esaslı bir neden olmasa bile üst üste, birden fazla yapılabilecek. Böylece işverenler, işçilerle ilk kez belirli süreli iş sözleşmesi yaparken, objektif bir koşul gösterecek ama sözleşmeyi yenilerken, objektif koşulun devam edip etmediğine ya da esaslı bir neden olup olmadığına bakılmayacak. Üst üste sayısız belirli süreli iş sözleşmesi yapılabilecek ve yıllarca belirli süreli sözleşme ile çalışan işçi, toplam kıdemi kaç yıl olursa olsun, son sözleşmesinin süresi sona erdiğinde ve yenilenmediğinde kıdem tazminatına hak kazanamayacak."

'Geçici işçilik yasalaştırılıyor'

Deri-İş Sendikası Genel Başkanı Musa Servi ise, "Ulusal istihdam Stratejisi'nin, kurallı çalışmayı tasfiye etmeyi amaçladığını belirtti. Servi, belirli süreli iş sözleşmesine tekrarlanma olanağı getirilmesine ilişkin ise geçici işçiliğin de yasaya sokulmaya çalışıldığını söyledi. Servi, "Emek kesimi olarak bu saldırılara karşı alanlara inmemiz gerekiyor" dedi.

'Yasalar, piyasanın ihtiyacına göre düzenleniyor'

Birleşik Metal-İş Genel Başkanı Adnan Serdaroğlu, "Ulusal İstihdam Stratejisi" taslağının tümü konusunda bir rahatsızlıkları olduğunu belirtti. Serdaroğlu, esnek çalışma ve özel istihdam bürolarının zaten kıdem tazminatı hakkını ortadan kaldıracağını söyleyerek, yasaların yeni piyasanın ihtiyacına göre düzenlendiğini ifade etti.

'Belge 'ulusal strateji' olarak benimsenemez'

DİSK Ankara Bölge Temsilcisi Kani Beko, "Bir programın "ulusal" olarak nitelendirilebilmesi için tüm sosyal sınıfların onayını alması gerekir. Bu durum söz konusu belgeler için de geçerlidir. Bu belgelerin başına "ulusal" sıfatının eklenmiş olması tüm sosyal sınıfların onayını alınış olduğunu göstermez. Nitekim belgelerdeki politika önerilerine ve önlemlere özü itibariyle bir işçi sınıfı örgütünün onay vermesi düşünülemez. Bu çerçevede söz konusu strateji taslağını ancak serKani Beko maye kesiminin önerilen olarak değerlendirebiliriz. Bu belgelerdeki politika önerileri emek gücünün örgütsüzleştirilmesi ve emek gücü değerinin daha da düşürülmesi üzerine kurulmuştur. Somut olarak ifade etmek gerekirse bu taslak ile Hükümet;

1- İstihdamda esnekleştirmeyi sınırsız biçimlerde yaygınlaştırmak istemekte.

2- Özel istihdam bürolarına geçici iş ilişkisi kurma yetkisi tanıyarak emek gücünün örgütsüzleştirilmesini ve değersizleştirilmesini derinleştirmek istemekte.

3- Emek gücünü bir maliyet unsuru olarak değerlendirerek maliyetleri iyice düşürmeyi ve bu çerçevede kdem tazminatı fonunu acilen kurmayı hedeflemekte.

4- Kamu eğitim sisteminden mesleki eğitimi çıkararak meslek eğitimini şirketlere devretmeyi planlamaktadır.

5- Tümüyle sermaye sınıfının çıkarlarına göre biçimlendirilen bu politikalara karşı emek gücünün ekonomik ve sosyal gelişiminin güvencesi olan düzgün istihdam koşulları, insana yaraşır iş koşulları, işçi sağlığı ve en önemlisi tüm bu koşulların temeli olan sendikal haklar geliştirmeye, dönük hiçbir politika önerisine yer verilmemiştir. Bu haliyle bu stratejilerin "ulusal" strateji olarak benimsenmesi ya da onaylanması olanaklı değildir" dedi.