Harcırah Kanunu

Harcırah Kanunu, Harcırah Kanunundan Kimler yararlanır, Harcırah Kanununundan nasıl Yararlanırız Harcırah Kanunu Kimlere Uygulanır, Harcırah Kanununundan Kimler Yararlanır, Harcırah Kanunu,ndan Nasıl Yararlanırız, Harcırah Kanunundan Hangi Şartlarla Yararlanırız, Harcırah Kanunu İçeriği, Harcırah Kanunu Kapsamı,  Harcırah Kanunu Uygulaması, Harcırah Kanunu Kimleri Kapsar, Harcırah Kanunu, Harcırah Kanunu.

HARCIRAH KANUNU
Kanun Numarası: 6245
Kabul Tarihi: 10/02/1954
Yayımlandığı Resmi Gazete Tarihi: 18/02/1954
Yayımlandığı Resmi Gazete Sayısı: 8637
NOT : Bu Kanunda ve bu Kanunu değiştiren, 11/12/1981 tarihli ve 2562 sayılı Kanunun 29.
maddesiyle eklenen Ek 1 inci maddede geçen belirli memuriyet ünvanları, 16/06/1983 tarih ve
2851 sayılı Kanunun 9. maddesiyle tekrar değiştirilmiştir.
KISIM I: Umumi Hükümler
Kanunun şümulü:
Madde 1 - a) Umumi Muvazeneye dahil dairelerle mülhak ve hususi bütçeli idareler (Köy
bütçeleri hariç) ve bunlara bağlı sabit ve mütedavil sermayeli müesseseler;
b) (Değişik bent: 25/06/1958 - 7145/1 md.) Hususi kanunlarla kurulmuş banka ve teşekküller;
(Denizcilik Bankası Türk Anonim Ortaklığı, Türkiye Vakıflar Bankası Türk Anonim
Ortaklığı ve Türk Havayolları Anonim Ortaklığı hariç);
c) Yukarıdaki (a) ve (b) fıkralarında yazılı daire, idare, banka, teşekkül ve müesseselerin
sermayesinin yarısından fazlasına sahip bulundukları teşekkül ve müesseseler;
Tarafından ödenecek harcırah bu kanun hükümlerine tabidir.
Reisicumhurun seyahat masrafları:
Madde 2 - Reisicumhurun memleket iç ve dışındaki seyahatleri dolayısiyle vakı bilcümle
masrafları bu kanun hükümlerine tabi tutulmaksızın ödenir.
Tarifler:
Madde 3 - (Değişik madde: 11/12/1981 - 2562/1 md.)
Bu Kanunda geçen;
a. Harcırah: Bu Kanuna göre ödenmesi gereken yol masrafı, gündelik, aile masrafı ve yer
değiştirme masrafından birini, birkaçını veya tamamını;
b. Kurum: 1 inci maddede sayılan daire, idare, banka, teşekkül ve müesseseleri;
c. Memur: Personel kanunları hükümlerine göre aylık alan kimseleri (Yardımcı hizmetler
sınıfına dahil personel hariç);
d. Hizmetli: Personel kanunlarına göre yardımcı hizmetler sınıfına dahil personeli,
kurumlarda yalnız ödenek mukabili çalışanlarla kurumlarda çalıştırılan tarım ve orman
işçilerini ve iş kanunlarına göre işçi sayılan kimseleri;
e. Aile fertleri: Memur ve hizmetlinin, harcırah verilmesini gerektiren olay sırasında evlilik
bağıyla bağlı olduğu eşi ile bakmakla yükümlü olduğu usul ve füruu ve erkek ve kız
kardeşlerini;
f. Bagaj: Memur ve hizmetlinin mensup olduğu kuruma veya şahsına ait olup, resmi vazife
için kullanılabilecek eşya ile yolcunun bu seyahati için ihtiyacı bulunan şahsi eşyasından
mutat surette taşınması mümkün olanları;
g. Memuriyet mahalli: Memur ve hizmetlinin asıl görevli olduğu veya ikametgahının
bulunduğu şehir ve kasabaların belediye sınırları içinde bulunan mahaller ile bu mahallerin
dışında kalmakla birlikte yerleşim özellikleri bakımından bu şehir ve kasabaların devamı
niteliğinde bulunup belediye hizmetlerinin götürüldüğü veya kurumlarınca sağlanan taşıt
araçları ile gidilip gelinebilen yerleri;
h. Başka yer: Yukarıda (g) fıkrasında yazılı memuriyet mahalli dışındaki yerleri;
ifade eder.
Harcırah verilecek kimseler:
Madde 4 - (Değişik madde: 11/12/1981 - 2562/2 md.)
Bu Kanunda belirtilen hallerde:
1. Bu Kanun kapsamına giren kurumlarda çalışan memur ve hizmetliler ile aile fertlerine ve
aynı kurumlarda fahri olarak çalışanlara;
2. Memur veya hizmetli olmamakla beraber kurumlarca geçici bir vazife ile
görevlendirilenlere;
3. Kadrosuzluk dolayısıyla açıkta kalan memurlara ve bunların aile fertlerine;
4. Hizmetlilerden cezaen olmamak üzere vazifelerine son verilenlere ve bunların aile
fertlerine;
5. Memur veya hizmetlinin vefatında aile fertlerine, çocuklara refakat ettirilecek memur ve
hizmetlilere;
6. Hükümlü, tutuklu veya gözetim altında bulundurulanların sevkinde ya da refakatle
görevlendirilen erbaş ve erlere;
7. Emekliye ayrılanlar ile bunlardan tekrar hizmete alınmaları dolayısıyla kesilmiş olan
emekli aylıkları yeniden bağlananlara ve bunların aile fertlerine;
8. Milli ve resmi spor temasları dolayısıyla seyahat edecek sporcu ve idarecilere;
9. Birlik halinde yabancı memleketlere gönderilecek Türk Silahlı Kuvvetleri mensuplarına ve
bunların Türkiye’de bırakacakları aile fertlerine;
10. Aile ile birlikte oturulması yasak edilen bölgelerdeki askeri şahısların aile fertlerine;
11. Bu Kanunda belirtilen özel hallerde askeri öğrenciler ile erbaş ve erlere;
Harcırah verilir.
Ancak, becayiş olunanlar ile, mahallen temin ve görevlendirilmeleri mümkün ve mutat olan
hizmetlilere ve bunların aile fertlerine yeni veya açıktan atanmalarında ve emeklilik hariç
görevlerine son verilme hallerinde harcırah verilmez.
Harcırahın unsurları:
Madde 5 - Harcırah; yol masrafı, yevmiye, aile masrafı ve yer değiştirme masrafını ihtiva
eder. İlgili, bu kanun hükümlerine göre bunlardan birine, birkaçına veya tamamına müstahak
olabilir.
Harcırah hesabında esas tutulacak yol:
Madde 6 - (Değişik madde: 11/12/1981 - 2562/3 md.)
Harcırah, bu kanunda aksine hüküm bulunmadıkça, gidip gelmeye en uygun ve kullanılması
mutat olan yol ve taşıt araçları üzerinden verilir.
Gidip gelmeye en uygun ve kullanılması mutat olan bu yolda hem muayyen, hem
gayrimuayyen tarifeli taşıt işletilmekte ise harcırah hesabında muayyen tarifeli taşıt esas
alınır.
Bu yol ve taşıt, yolculukta geçen süreye göre memur veya hizmetli ile ailesi için ödenmesi
gereken gündelik ve taşıt ücretleri toplamı dikkate alınarak memur veya hizmetlinin mensup
bulunduğu dairece tespit olunur.
Birinci fıkraya göre takip edilmesi gereken yolun dışında bir yoldan veya kullanılması
gereken taşıt aracından başka bir araçla yolculuk yapılmasının işin gereğine göre zorunlu
olması halinde, bu yol ve taşıt aracına ilişkin masrafların kabulü merkezde ita amiri veya bu
durumda olan amirlerin, taşrada memur veya hizmetlinin mensup olduğu kurumun ita amiri
durumunda olan kimsenin veya mahallin en büyük askeri ve mülki amirinin önceden verilmiş
yazılı bir emri bulunmasına bağlıdır.
(Ek fıkra: 14/01/1988 - KHK-311/12. md.) Ancak, işin veya hizmetin gerekli kıldığı
durumlarda uçak kiralamak suretiyle seyahat edilebilmesi, seyahatin yurtiçinde olması ve bu
seyahatle ilgili Bakanın veya misafiri yabancı Bakanın bizzat katılması hallerinde
mümkündür.
Harcırah hesabında esas tutulacak aylıklar:
Madde 7 - (Değişik madde: 11/12/1981 - 2562/4 md.)
Harcırahın verilmesinde memurun fiilen almakta olduğu aylık (Kurumların 1-4 üncü
derecelerdeki kadrolarında bulunanlardan kazanılmış hak aylık dereceleri daha düşük
olanların işgal etmekte oldukları kadro) derecesi esas alınır.
Hizmetlilerin harcırahı, aldıkları aylık ücret veya ödeneklerine; gündelik ile çalışanların
harcırahı da gündeliklerinin 30 katına en yakın memur aylık tutarı üzerinden hesaplanır. Şu
kadar ki (Ödenek mukabili çalışanlar hariç) bunların harcırahları hiçbir suretle 4 üncü
derecedeki memurlara verilen miktarı geçemez.
Terfi suretiyle atananların harcırahı, terfi ettikleri aylık derecesi üzerinden ödenir.
Memur veya hizmetli olmayanların harcırahı:
Madde 8 - (Değişik madde: 11/12/1981 - 2562/5 md.)
Memur veya hizmetli olmadıkları halde bu Kanuna tabi kurumlarca geçici bir görev ile
görevlendirilenlere verilecek yol masrafı ve gündelik, bunların bilgi seviyeleri ve faaliyet
sahaları ile mahalli şartlar dikkate alınarak 4 üncü dereceye kadar olan memurlardan herhangi
birine verilen yol masrafı ve gündeliğe kıyasen ilgili kurumca takdir olunur.
Ancak, ilgili Bakanlığın teklifi ve Maliye Bakanlığının olumlu görüşü üzerine, bu gibi
kimselerden icabedenlere 4 üncü dereceden daha yüksek memurlara ödenebilecek yol masrafı
ve gündelik verilebilir.
Sözleşmeli olarak çalıştırılıp da sözleşmelerinde verilecek harcırah belirtilmiş olan kimseler
hakkında bu madde hükmü uygulanmaz.
Henüz rütbe almamış askeri öğrencilerin öğrenim, resmi davet ve mübadele nedeniyle
yurtdışında bulundukları sürece kendilerine teğmen rütbesindeki subayın yurtdışı gündeliği,
bu Kanunun yurtdışı gündeliklerine ilişkin hükümleri gözönünde bulundurulmak suretiyle
ödenir.
Daimi vazife harcırahının mebdei:
Madde 9 - Daimi vazife harcırahı:
a) İlk defa bir memuriyete tayin olunanlara tayinleri sırasında mütemekkin oldukları
mahalden;
b) Naklen veya tahvilen başka bir mahalle gönderilenlere, bu tayinleri sırasında mezunen
başka bir mahalde bulunsalar dahi, eski memuriyetleri mahallinden;
c) Muvakkat vazife ile veya vekaleten bir yerde bulundukları esnada asli vazife mahalli
değişenlere eski memuriyetleri mahallinden;
İtibaren verilir.
KISIM II: Seyahat ve Vazifenin Mahiyetine Göre Verilecek Harcırah
Yol masrafı, yevmiye, aile masrafı ve yer değiştirme masrafının birlikte verilmesini
icabettiren haller:
Madde 10 - Yol masrafı, yevmiye, aile masrafı ve yer dağiştirme masrafı aşağıdaki hallerde
verilir:
1. Yurt içinde veya dışındaki daimi bir vazifeye yeniden veya naklen tayin olunanlarla
yabancı memleketlerdeki memuriyet merkezi tebdil olunan veyahut bu yerlerden yurt içinde
diğer bir daimi vazifeye tayin edilen memur ve hizmetlilere yeni vazife mahallerine kadar;
2. (Değişik bent: 16/06/1983 - 2851/1 md.) Emekliliğini isteyen veya emekliye sevk olunan
yahut haklarında toptan ödeme hükümleri uygulanan memur ve hizmetlilere, Türkiye
dahilinde ikamet edecekleri yere kadar ve yalnız bir defaya mahsus olmak üzere;
3. Emekli iken Devlet hizmetine alındıktan sonra cezaen olmamak üzere vazifelerine son
verilen memur ve hizmetlilerden emekli aylıkları iadeten tahsis edilenlere bu aylıklarını
Türkiye dahilinde tesviye ettirecekleri mahalle kadar;
4. Cezaen olmamak üzere kurumlarınca vazifelerine son verilen hizmetlilerle terhis olunan
yedek subay ve yedek askeri memurlara Türkiye dahilinde ikamet edecekleri yere kadar ve
yalnız bir defaya mahsus olmak üzere;
5. Kadro dolayısiyle açıkta kalan veya vekalet emrine alınan memurlara açık aylıklarını
Türkiye dahilinde tesviye ettirecekleri yere kadar;
6. Asilin vüruduna kadar muvakkaten gönderilmiş olmayıp da vekalet namı altında asaleten
gönderilen ve vekalet müddeti belli olmıyan kumandan ve memurlara vazife mahallerine
kadar.
Yol masrafı, yevmiye ve yer değiştirme masrafı verilmesini icabettiren haller:
Madde 11 - Memur ve hizmetlilerden vefat edenlerle emekliye ayrıldıktan veya açığa
çıktıktan sonra işlerinden ayrılış tarihinden itibaren altı ay içinde vefat edenlerden 10 uncu
maddenin 2 nci bendi mucibince harcırah almamış olanların, bu kanuna göre harcıraha
müstahak aile efradından her birine eski memuriyet veya ikamet mahallinden, Türkiye
dahilinde dul ve yetim aylıklarını alacakları ve böyle bir aylığa istihkakı olmıyanların ikamet
edecekleri mahalle kadar yol masrafı, yevmiye ve yer değiştirme masrafı verilir. 44 ve 45 inci
maddelerin tatbikı suretiyle hesaplanacak olan bu yevmiye, yol masrafı ve yer değiştirme
masrafı, aile efradından olup bu ailenin idaresini deruhde eden kimseye verilir.
Aile inkısam ettiği takdirde yukarki esaslara göre hesaplanan yevmiye ve yer değiştirme
masrafı yekünu, aile efradı adedine taksim edilerek elde olunacak mebaliğ, yol masrafı ile
birlikte, harcırah olarak ilgililere verilir.
Aile efradının hepsi küçüklerden ibaret ise bunlar gidecekleri mahalle kurumlarınca
sevkolunur ve yukarki esaslara göre hesaplanacak harcırahlar küçüklerin seyahatı için zaruri
bulunan masrafları tediye etmek üzere sevke memur kimseye emaneten tevdi olunur.
4 üncü maddenin son fıkrası şümulüne giren hizmetlilerden vefat edenlerin dul ve yetim
maaşı bağlanan aile efradına da bu madde esasları dahilinde harcırahı verilir.
Daimi veya muvakkat vazife halinde yolda veya vazifeye başlamadan vefat edenlerin
harcırahı:
Madde 12 - Daimi veya muvakkat bir vazife ile bir tarafa gönderilenler yolda veya yeni vazife
mahallinde işe başlamadan vefat eyledikleri takdirde ölüm mahalline kadar olan harcırahları
hesap ve buna peşinen ödenmiş ve istirdadı kısmen veya tamamen imkansız bulunmuş olan
nakil vasıtaları bilet ücretleri ilave olunur. Bu suretle tahakkuk edecek istihkak, verilmiş olan
avanstan ziyade ise fazlası tasviye olunur, noksan ise farkı geri alınmaz. Ancak muvakkat
vazife ile yabancı memleketlere gönderilenlerden vefat edenlerin bu suretle uhdelerinde
bırakılacak fark, bunların bu kanuna göre müstahak bulundukları dış yevmiyelerin on
günlüğüne tekabül eden miktarından fazla olamaz.
Yeni memuriyet mahallinde işe başlamadan veya yolda vefat halinde aile harcırahı:
Madde 13 - Daimi memuriyetle bir mahalle tayin olunup da yolda veya yeni memuriyet
mahallinde işe başlamadan evvel vefat eden memur veya hizmetli ailesini birlikte götürmüş
bulunuyorsa, harcıraha müstahak aile efradına ölümün vukubulduğu mahalden itibaren ve
ailesini birlikte götürmemiş ise bunlara vefat tarihinde bulundukları mahalden itibaran, 11 ve
45 inci maddeler esaslarına göre harcırah verilir.
Muvakkat vazife harcırahı (Yol masrafı ve yevmiye):
Madde 14 - Aşağıda gösterilen memur ve hizmetlilere muvakkat vazife harcırahı olarak yol
masrafı ile yevmiye verilir ve hamal (Cins ve adedi beyannamede gösterilmek suretiyle) bagaj
ve ikametgah veya vazife mahalli ile istasyon, iskele veya durak arasındaki nakil vasıtası
masrafları da ayrıca tediye olunur:
1. Birinci maddede yazılı kurumlara ait bir vazifenin ifası maksadiyle muvekkaten yurt içinde
veya dışında başka bir yere gönderilenlere;
2. Yeni ve eski memuriyetlerine mütaallik bir meseleden dolayı bu kanuna tabi kurumlarca
açılan bir dava sebebiyle sanık veya davalı olarak (İşten el çektirilmiş olsun veya olmasın)
başka bir yere gönderilenlerden lehinde netice hasıl olanlara;
3. Memuriyet merkezlerinin bulunduğu mahal dışındaki bir vazifeye vekaleten gönderilenlere;
4. Fiilen oturduğu mahalden gayrı bir yere açıktan vekaleten gönderilenlere (yalnız gidiş ve
dönüşleri için);
5. (Değişik bent: 12/01/1959 - 7187/1 md.) Muvakkat kaza salahiyeti ile gönderilenlere.
Askeri birliklerde harekatta harcırah:
Madde 15 - Kıta halinde ve bir kumanda altında hareket eden askeri birliklere mensup subay
ve askeri memurlarla astsubaylara ve sivil memur ve hizmetlilere
yol masrafı ve yevmiye verilmez. Ancak bu hareket, kıtanın daimi yer değiştirmesi veya diğer
kuruluşa girmesi için olursa bunlara aile ve yer değiştirme masrafı verilir.
Subay, askeri memur ve astsubaylardan bir kıtayı bir yerden diğer muayyen bir yere
götürmeye memur edilip bu vazifenin hitamında asıl birlikleri mahalline dönenlere yalnız
dönüşleri için ve teslim ve tesellüm için birkaç erle başka mahalle gönderilenlere gidiş,
dönüşleri için yol masrafı ve yevmiye verilir.
Celp ve terhis eratını sevke memur edilen subay ve askeri memur ve astsubaylara gidişlerinde
yalnız yevmiye ve dönüşlerinde yol masrafı ve yevmiye verilir.
Aile ile birlikte oturulması yasak edilen bölgelere geliş ve gidişte aile harcırahı:
Madde 16 - (Değişik madde: 11/12/1981 - 2562/6 md.)
Aile ile birlikte oturulması yasak edilen bölgelerden çıkarılacak veya bu nevi bir bölgeye
atanacak veya naklolunacak askeri şahısların aile fertleri için 45 inci maddenin son fıkrası
hükmü de dikkate alınmak suretiyle;
1. Aile ile birlikte oturulması yasak edilmiş olan bölgelerden çıkarılacak aile fertlerine ikamet
edecekleri yere kadar;
2. Aile ile birlikte oturulması yasak edilmiş olan yerden yasak edilmiş olmayan bir yere
atananların aile fertleri için, bunların 1 inci fıkraya göre harcırah verilmiş olan ikamet
yerlerinden yeni vazife mahalline kadar;
3. Aile ile birlikte oturulması yasak edilmiş olan bir yerden yine böyle bir yere atananların
aile fertleri için, bunların evvelce oturduğu yerden ikamet edecekleri yeni mahalle kadar;
4. Aile ile birlikte oturulması yasak olmayan bir yerden yasak olan bir yere atananların aile
fertleri için, eski vazife mahallinden ailenin ikamet edeceği yere kadar;
5. Aile ile birlikte oturulması yasak edilen böigelerden çıkarılmış olan aile fertlerinin yasağın
kalkması üzerine tekrar yerlerine dönmeleri halinde, bunlara 1 inci fıkraya göre harcırah
verilmiş olan yerden eski yasak yere kadar;
Aile masrafı ile yer değiştirme masrafı verilir.
Birlik halinde yabancı ülkelere gönderilecek Türk Silahlı Kuvvetleri mensuplarının harcırahı:
Madde 17 - (Değişik madde: 11/12/1981 - 2562/7 md.)
Uluslararası anlaşmalar gereğince askeri birlikler halinde yabancı ülkelere gönderilecek Türk
Silahlı Kuvvetleri Mensuplarına verilecek harcırahın esasları ve miktarı Bakanlar Kurulunca
tespit olunur.
Yabancı ülkelere gönderilecek bu birliklere mensup subay, astsubay, sivil memur ve
hizmetlilerin bu durumlarının devamı sırasında harcıraha müstehak aile fertlerini Türkiye
sınırları dahilinde ikamet edecekleri bir mahalle kadar gönderenlere bir defaya mahsus olmak
üzere 45 inci madde esasları da uygulanmak suretiyle aile masrafı ile yer değiştirme masrafı
verilir.
(Değişik fıkra: 04/07/1988 - KHK - 336/1 md.; Aynen Kabul: 07/02/1990 - 3612/34 md.)
Yabancı ülkelere gönderilen birliklere mensup subay, astsubay, sivil memur ve hizmetlilerin
hava değişimi maksadı ile Anavatana gelmelerini icabettiren hallerde bunlara, ailelerinin
bulunduğu veya raporlarında yazılı hastalıklarının icabettirdiği mahallere kadar geliş ve
dönüşleri için bu Kanuna göre yol masrafı ve gündelik verilir. Aynı maksatla Anavatana gelen
ve dönen erbaş ve erlere ödenecek yol masrafları ile gündelikler, Milli Savunma ve Maliye ve
Gümrük Bakanlıklarınca müştereken tespit olunur.
Yukarıdaki fıkra gereğince hastalık icabı başka bir mahalde oturmaları zaruri olan Türk
Silahlı Kuvvetleri mensuplarının bu mahallere kadar gelecek harcıraha müstehak aile
fertlerine gidiş ve dönüşleri için yalnız yol masrafı verilir.
Birinci fıkradaki haller dışında, uluslararası mahiyetteki tatbikat ve manevralara katılmak,
açık deniz eğitimi veya Türk Silahlı Kuvvetlerinin temsili gibi maksatlarla yabancı ülkelere
gönderilecek askeri birliklerin (Deniz Kuvvetlerine ait gemilerle gidişte, denizde seyir halinde
bulunulan günler hariç, münhasıran yabancı ülke limanlarında geçirilen günler için) subay,
astsubay, askeri öğrenci, sivil memur ve hizmetlilerin aylık derecelerine (Askeri öğrencilere
teğmen rütbesine) göre verilebilecek yurtdışı gündeliğinin 1/3’ü, yukarda yazılı haller ile
eğitim veya gemi, uçak, tank ve sair savaş araç ve gereci ve her türlü yedek parça ve ikmal
maddesinin teslim ve tesellümü ve benzeri görevler için yabancı ülkelere birlik veya grup
halinde veya münferiden gönderilecek erbaş ve erlere de teğmen yurtdışı gündeliğinin 1/10’u,
yurtdışından gemi tedariki için görevlendirilen erbaş ve erlere gemilerin tesellümünden
itibaren yabancı ülke limanlarında geçirecekleri günler için teğmen yurtdışı gündeliğinin
1/20’si tutarında gündelik ödenir.
Ehliyet tespiti, imtihan, hava değişimi ve tedavi için başka yere gönderilenler:
Madde 18 - (Değişik madde: 11/12/1981 - 2562/8 md.)
Memurlar, yardımcı hizmetler sınıfına dahil personel ve kurumlarda yalnız ödenek mukabili
çalışanlar ile aşağıdaki (c) bendinde yazılan hallerde aile fertlerinden, memuriyet mahalli
dışına;
a. Görevlerine ait mesleki ve sıhhi yeterliklerinin tespiti veya kurumlarınca görülecek lüzum
üzerine imtihan için gönderilenlere, gidiş ve dönüşleri için yol masrafı ve gündelik ile bu
amaçla gönderildikleri yerde geçen sürenin en çok yedi günü için gündelik ödenir.
b. Hava değişimi maksadıyla gönderilenlere gidiş ve dönüşleri için yol masrafı ile yalnız
yolda geçen süre için gündelik ödenir.
c) Kanunları gereğince sağlık kurumlarında yatarak veya ayakta tedavi maksadıyla (Aile
Fertleri için ikamet mahalli dışına) gönderilenlere, gidiş ve dönüşleri için yol masrafı ve
gündelik ödenir. Ayakta tedavi görenlere ayakta tedavi süresince gündelik ve ikamet ettikleri
yer ile tedavi kurumu arasındaki mutat taşıt ücreti ayrıca ödenir.
Muvakkat vazife mahallerinde hastalananlara verilecek yevmiye:
Madde 19 - Muvakkat vazife mahallinde hastalanmaları sebebiyle vazife ifa edemiyen memur
ve hizmetlilere, bu sebeple vazife göremedikleri günlerin en çok yedi günü için yevmiye
verilebilir. Hastanede yatırılmak suretiyle tedavi masraflarının kurumlarınca ödenmesi halinde
bu günler için yevmiye verilmez.
Hastalara refakat halinde harcırah:
Madde 20 - (Değişik madde: 21/05/1987 - 3371/1 md.)
Hastalıkları icabı 18 inci maddenin (c) bendinde yazılı yerlere bir kimse refakatinde gitmesi
lüzumu resmi tabip raporuyla tevsik edilenlere refakat edecek aile efradından birisine ve aile
efradından refakat edecek bir kimse bulunmadığı takdirde kurumlarınca terfik olunacak
memur veya hizmetliye bu işin devamı müddetince yevmiye ve yol masrafı verilir.
Yatacak yeri bulunmıyan mahallerde muvakkat vazife:
Madde 21 - Şehir ve kasaba haricinde, yatacak yeri bulunmıyan ve böyle bir yeri bulunan
mahalle bir nakil vasıtası ile gidilip gelinmesi zaruri olan yerlere muvakkat vazife ile
gönderilenlere, her gün için bu mahalden en yukarı köy, kasaba veya şehire kadar gidiş ve
geliş mütat nakil vasıtası ücreti ödenir.
Vazife mahallini terketmek mecburiyetinde kalanların harcırahı:
Madde 22 - (Değişik madde: 11/12/1981 - 2562/9 md.)
Harp zaruretleri ve olağanüstü haller dolayısıyla memuriyet mahallerini terketmeye mecbur
olan memur ve hizmetlilerden kurumlarınca gösterilen mahalle veya memuriyet merkezine en
yakın il veya ilçe merkezine gidenlere o mahallere kadar bu Kanun hükümleri gereğince yol
masrafı ve gündelik verilir. Ancak, bunlar bu mahallere aileleri ile birlikte gelmiş iseler
kendilerine aile masrafı ile yer değiştirme masrafı da ödenir. Bunların memuriyet mahallerine
dönüşlerinde aynı şekilde harcırah verilir.
Olağanüstü hallerin gerektirdiği durumlarda Başbakanlığın uygun görüşü üzerine bağlı
bulundukları kurumlar veya Dışişleri Bakanlığınca yurtdışından yurtiçine çağrılan veya
yurtdışında başka bir yere gönderilen aile fertleri için bu Kanun hükümlerine göre yalnızca
aile masrafı ödenir. Ancak, gerekli görülen hallerde, yerdeğiştirme masrafının da ödenmesine
Bakanlar Kurulunca karar verilir. Bunların memuriyet mahallerine dönüşlerinde de aynı
şekilde harcırah verilir.
Yurt içi ve dışı spor temaslarında harcırah:
Madde 23 - Yurt içinde ve dışında tertip edilen milli ve resmi spor temasları dolayısiyle
seyahat edecek sporcu ve idarecilerin bu seyahatlerine ait yol masrafları ile yevmiyeleri
Maliye Vekaletinin mütalaası alınmak suretiyle İcra Vekilleri Heyetince tesbit edilecek
esaslar dairesinde ödenir.
Müfettiş ve benzerlerinin aile ve yer değiştirme masrafı:
Madde 24 - 33 üncü maddenin (b) fıkrası şümulüne girenlerin vazife seyahatlerinde aileleri
efradı için harcırah verilmez. Ancak bunlardan bu vazifelere ilk defa tayin edilenlere veya
mıntakaları tebdil olunanlara yeni mıntaka merkezlerine kadar bu kanun hükümlerine göre
aile ve yer değiştirme masrafı verilir.
Başka yerde bırakılan aile efradı:
Madde 25 - Memur veya hizmetli tarafından tayin veya naklolunduğu mahalle götürülmiyerek
ikamet maksadiyle ve topluca bu mahalden başka bir yere gönderilen aile efradı içinyeni
memuriyet mahalline kadar hesaplanacak harcırahı tecavüz etmemek ve bilahare bu mahalle
celplerinde bir şey verilmemek şartiylebu yerlere kadar ve mütaakıp tayin ve nakillerde
dememur veya hizmetlinin bulunduğu yerden yeni vazife mahalline kadar hesaplanacak
miktarı tecavüz etmemek kaydiyleaile efradının bulundukları yerden yeni memuriyet
mahalline kadar harcırah verilir.
İzamından sarfınazar olunanların harcırahları:
Madde 26 - Daimi veya muvakkat vazife ile bir tarafa izamları takarrür ettikten sonra
gönderilmelerinden sarfınazar edilenler harcırah almamış ve hareket etmemiş bulundukları
takdirde kendilerine bir şey verilmez.
Ancak daimi vazife ile bir tarafa gönderilmeleri takarrür edip de harcırahları ödendikten sonra
izamlarından sarfınazar olunanlara bu kanuna göre müstahak bulundukları yer değiştirme
masrafını tecavüz etmemek şartiyle harcırah hesabına esas tutulan aylık veya ücretleri
tutarının 1/4 ü nispetinde bir tazminat verilmekle beraber peşinen ödenmiş ve istirdadı kısmen
veya tamamen imkansız bulunmuş olan tren, vapur ve tayyare bileti ücretleri gibi yol
masrafları da bu tazminata ilave olunur.
Harcırahlarına mahsuben para ödenmiş olup da muvakkat vazife ile bir tarafa
gönderilmelerinden sarfınazar edilmiş olanlara, yalnız peşinen ödenmiş ve istirdadı kısmen
veya tamamen imkansız bulunmuş olan bilet ücretleri ödenir.
Hareket ettikten sonra izamından sarfınazar olunanlara, gönderilmelerinden sarfınazar
olunduğuna dair emrin kendilerine tebliğ edildiği mahalle ve oradan da asıl vazife mahallerine
veya başka bir mahalle tayin veya izam kılınmakta iseler bu son mahalle kadar hisap olunacak
harcırahları kendilerine tesviye olunur ve istirdadı kısmen veya tamamen imkansız bulunmuş
olan bilet ücretleri de yol masrafına ilave olunur.
KISIM III: Harcırah Unsurları
BÖLÜM I: Yol Masrafı
Yurt içinde yol masrafı:
Madde 27 - Yurt içinde yol masrafı, muayyen tarifeli nakil vasıtaları ile seyahatte, bu kanuna
bağlı (1) sayılı cetvelin birinci sütununda yazılı makam ve sıfatlar ile vazifeli aylık veya ücret
tutarlarına göre aynı cetvelin ikinci sütununda yazılı mevkiin tarife üzerinden bilet parası ve
muayyen tarifeli olmıyan nakil vasıtalarıyla seyahat halinde ise 3 numaralı sütunda gösterilen
nakil vasıtalarına göre ihtiyar olunan hakiki masraftan terekküp eder.
Ancak Reisicumhur, Büyük Millet Meclisi Reisi, Başvekil, vekiller ve Erkanı Harbiyei
Umumiye Reisine vazife seyahatlerinde refakat eden kimseler, bu madde hükmiyle mukayyet
olmaksızın bu zevat tarafından tayin olunacak mevkilerde seyahat edebilirler.
Memuriyet mahalleri içinde yol masrafı:
Madde 28 - (Değişik madde: 11/12/1981 - 2562/10 md.)
Memuriyet mahalli içinde taşıt ile gidilmesi gereken bir yere görev ile gönderilenlerin (48 inci
madde kapsamına girenler hariç) yol masrafı mutat olan taşıt aracına göre yapılacak gerçek
masraf üzerinden verilir.
Acele ve zorunlu hallerde, daire amirinin onayı ile, mutat taşıt dışındaki araçlarla gidilmesi
halinde bu taşıt için yapılan masraf yol masrafı olarak ödenir.
Yurtdışında yol masrafı:
Madde 29 - (Değişik madde: 11/12/1981 - 2562/11 md.)
Yurtdışında sürekli ve geçici görev yolculuklarında, ekspres ve yataklı vagon ücreti dahil
olmak üzere, tren, vapur veya uçak bilet bedeli yol masrafı olarak ödenir. Ayrıca, buna
istasyon, liman veya terminal ile ikamet yeri arasındaki taşıt ve hamal ücreti ilave olunur.
Yurtdışında özel otomobilleriyle seyahat edenler hakkında da, bu Kanuna bağlı (1) Sayılı
Cetvelin 5 sayılı açıklama esasları uygulanır.
Tren ve vapurla yapılacak yurtdışı görev yolculuklarında aylık dereceleri 4 ve daha yukarı
olanlara birinci mevki, 4 üncü dereceden aşağı olanlara ikinci mevki üzerinden; uçakla
yapılacak yolculuklarda ise, Milli Güvenlik Konseyi Üyeleri, Yasama Organı Başkanı,
Yasama Organını temsil etmekle görevlendirilen Yasama Organı Üyeleri, Başbakan, Anayasa
Mahkemesi Başkanı, Genelkurmay Başkanı, Bakanlar, Kuvvet Komutanları ve Jandarma
Genel Komutanı, Orgeneral ve Oramiraller, Yargıtay, Danıştay Başkanları ile Cumhuriyet
Başsavcısı, Danıştay Başsavcısı (*). Sayıştay, Uyuşmazlık Mahkemesi ve Diyanet İşleri
Başkanları ile bunların resmi çağrıya uyarak yolculuğa katılan eşlerine, Devlet Başkanlığı
Genel Sekreteri, Başbakanlık Müsteşarı, Dışişleri Bakanlığı Genel Sekreteri, Yükseköğretim
Kurulu Başkanı ve merkezde sürekli görevde bulunanlar dışındaki büyükelçilere birinci,
bunların dışındakilere turist sınıfı üzerinden yol gideri ödenir.
Bu maddeye göre verilecek yol masrafı yolculuk yapılacak taşıtların Türkiyedeki aktarmasız
hareket yerinden ve memuriyet merkezi bu yer ile sınır arasında bulunanlar için taşıtın
güzergahında memuriyet merkezine en yakın durak yerinden itibaren hesap olunur.
Memuriyet merkezinden aktarmasız hareket yerine veya en yakın durak yerine kadar olan
yolculuklar hakkında bu Kanunun yurtiçi yolculuklarına ait hükümleri uygulanır.
Yurtdışından yurtiçine dönüşte aynı esaslara uyulur.
NOT : (*) Bu fıkrada yer alan “...Başkanları ile Cumhuriyet Başsavcısı, Danıştay Başsavcısı”
ibaresi 12/05/1989 tarih ve 368 sayılı KHK’nın 1 inci maddesi ile eklenmiş ve metindeki
yerine işlenmiştir.
Biletinin yemeksiz olarak alınması mümkün olmıyan vasıtalarda seyahat:
Madde 30 - Biletinin yemeksiz olarak alınması mümkün olmıyan bir vasıta ile seyahat halinde
bilet bedeline dahil yemek bedeli de yol masrafı olarak kabul olunur.
Parasız ve tenzilli tarife ile seyahatte yol masrafı:
Madde 31 - Birinci maddenin a, b ve c bentlerinde yazılı kurumlara ait veya bunlar tarafından
kiralanmış nakil vasıtalarında paso veya permi ile veya diğer her hangi bir suretle parasız
olarak seyahat edenlere yol masrafı verilmez. Tarifeler gereğince bilet ücretlerinde tenzilat
yapılması halinde yol masrafı fiilen ödenen ücrete göre hesaplanır.
Hususi vazifeli emniyet mensuplarının yol masrafı:
Madde 32 - Emniyet mensupları merkezden aldıkları hususi vazifenin icabettirdiği her türlü
nakil vasıtasından istifade ederler. Bunların yol masrafları istifade edilen vasıtaya göre ihtiyar
olunacak masraf üzerinden ödenir.
BÖLÜM II: Yevmiyeler
Yurtiçinde verilecek gündeliklerin miktarı:
Madde 33 - (Değişik madde: 11/12/1981 - 2562/12 md.)
a. Bu Kanun gereğince verilecek yurtiçi gündeliklerinin miktarı her yıl bütçe kanunları ile
tespit olunur.
b. Devamlı ikamet ettikleri yerler dikkate alınarak kurumlarınca belirlenen görev merkezi,
mıntıka merkezi ve grup merkezi dışına teftiş, denetim, inceleme veya soruşturma görevi ile
gönderilen Devlet Denetleme Kurulu Üyeleri ile geçici uzmanları, Sayıştay Denetçi ve
Yardımcıları, Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu Başkan, Üye, Uzman Müşavir, Uzman
ve Uzman Yardımcıları, Silahlı Kuvvetler Denetleme ve Tetkik Kurulları Başkan ve Üyeleri,
Bakanlık, Müsteşarlık ve Bağımsız Genel Müdürlük Müfettiş ve Müfettiş Yardımcıları(****),
Maliye Bakanlığı Hesap Uzman ve Uzman Yardımcıları, Bankalar Yeminli Murakıp ve
Murakıp Yardımcıları, Yükseköğretim Denetleme Kurulu Başkanı ve üyeleri, Bakanlıklar
Merkez teşkilatına dahil Kontrolör ve Stajyer Kontrolörler, Emniyet Genel Müdürlüğü
Dernek Denetçisi ve Dernek Denetçi Yardımcıları, Diyanet İşleri Başkanlığı ile Toprak ve
Tarım Reformu Müsteşarlığı Müfettiş ve Müfettiş Yardımcıları, Çalışma Bakanlığı İş
Müfettişleri ve Yardımcıları ile İş Güvenliği Müfettişleri ve Yardımcıları, Sosyal Sigortalar
Kurumu Sigorta Müfettiş ve Müfettiş Yardımcıları, İlköğretim Müfettişleri ve Müfettiş
Yardımcıları, Tapu ve Kadastro Denetmenleri ve Denetmen Yardımcıları(*) ile Defterdarlık
Kontrol Memurlarından;(**)
1 Türkiye düzeyinde teftiş, denetim ve inceleme yetkisine haiz bulunanlara birinci derece
kadrolu memur için tespit olunan gündelik miktarının 1,3 katı,
2 Bölge düzeyinde teftiş, denetim veya inceleme yetkisine haiz bulunanlara birinci derece
kadrolu memur için tespit olunan gündelik miktarının 1,1 katı,
3 İl düzeyinde teftiş, denetim veya inceleme yetkisine haiz bulunanlara birinci derece kadrolu
memur için tespit olunan gündelik miktarının 0,9 katı,
Gündelik olarak ödenir.
(Ek fıkra: 14/01/1988 - KHK-311/14. md.) Bu şekilde gündelik ödenenlerden, yatacak yer
temini için ödedikleri ücretleri fatura ile belgelendirenlere fatura bedelini aşmamak üzere
gündeliklerinin yarısına kadar olan kısmı ayrıca ödenir.
c) (Değişik bent: 14/01/1988 - KHK - 311/14 md.) Devlet Tiyatroları ve Devlet Opera ve
Balesi Genel Müdürlükleri ile Müdürlükleri, Cumhurbaşkanlığı ve Devlet Senfoni
Orkestraları, Oda Orkestraları, Devlet Türk Halk Müziği Korosu, Devlet Klasik Türk Müziği
Korosu, Devlet Çoksesli Müzik Korosu ve Devlet Halk Dansları Topluluğu tarafından
düzenlenecek yurtiçi sanat faaliyetlerine münferiden ve topluca katılan sanatçılarla diğer
görevlilere kanunlara göre kurumlarınca karşılanan seyahat ve ikamet giderlerine ilave
olunarak, 2 nci derece kadrolu memur için tespit olunan gündelik miktarlarının 2 katı
gündelik olarak verilir.(***)
NOT : (*) "Tapu ve Kadastro Denetmenleri ve Denetmen Yardımcıları" ibaresi 07/06/2000
tarih ve 4576 sayılı kanunun 6. maddesi gereği metne eklenmiştir.
(**) Bu bentte yer alan “Yükseköğretim Denetleme Kurulu Başkanı ve Üyeleri” ibaresi
16/06/1983 tarih ve 2851 sayılı Kanunun 2 nci maddesi ile,”İlköğretim Müfettişleri ve “
ibaresinden sonra gelmek üzere “Müfettiş yardımcıları ile “ ibaresi ise 28/08/1991 tarih ve
451 sayılı KHK’nin 1 inci maddesi ile eklenmiş olup, metne işlenmiştir.; Daha sonra
17/06/1992 tarih ve 3814 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi ile “Bakanlıklar merkez kuruluşu
Stajyer Kontrolörler” ibaresinden sonra gelmek üzere Emniyet Genel Müdürlüğü Dernek
Denetçisi ve Dernek Denetçi Yardımcıları ibaresi eklenmiş olup, metne işlenmiştir.
(***) Bu fıkradaki “...sanatçılara...” ibaresi 28/03/1988 tarih ve 318 sayılı KHK’nin 8 inci
maddesi ile “sanatçılarla diğer görevlilere” şeklinde değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
(****) Burada yer alan "Bakanlık ve Bağımsız Genel Müdürlük Müfettiş ve Müfettiş
Yardımcıları" ibaresi, 07/02/2002 kabul tarihli, 21/02/2002 tarih ve 24678 sayılı Resmi
Gazetede yayımlanan 4745 sayılı Kanunun 10. maddesi ile "Bakanlık, Müsteşarlık ve
Bağımsız Genel Müdürlük Müfettiş ve Müfettiş Yardımcıları" şeklinde değiştirilmiş ve metne
işlenmiştir.
Yurtdışında verilecek gündeliklerin miktarı:
Madde 34 - (Değişik madde: 11/12/1981 - 2562/13 md.)
Bu Kanun gereğince verilecek yurtdışı gündeliklerinin miktarı, gidilecek ülkeye, memur ve
hizmetlilerin aylık veya ücret tutarları ile görevin mahiyetine göre, mali yıl itibariyle ve
Maliye Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca tayin olunur.(*)
(İkinci fıkra mülga: 23/01/1987 - KHK - 269/4 md.)
Geçici görev ile yabancı ülkelere gönderilenlere, özel anlaşmaları gereğince yabancı devlet,
uluslararası kuruluş veya resmi diğer kuruluşlar tarafından ödeme yapıldığı takdirde bu
ödemeler gündeliklerinden indirilir.
NOT : (*) "Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetine Yapılacak Yolculuklarda Verilecek
Gündeliklere İlişkin Karar" Bakanlar Kurulunca 16/04/2001 tarihinde kararlaştırılmıştır.
Sözkonusu karar için Kanunun sonunda yer alan BKK.na bakınız
Hususi ehemmiyeti haiz merasimlere iştirak edeceklerin dış yevmiyeleri:
Madde 35 - Taç giyme ve cenaze merasimleri gibi hususi ehemmiyeti haiz bir merasim
dolayısiyle yabancı memleketlere gönderilecek olanlara verilecek yevmiye, İcra Vekilleri
Heyeti karariyle, 34 üncü maddenin birinci fıkrası gereğince tayin olunacak azami haddin
%50 si nispetinde artırılabilir.
Sevke memur ve erbaş ve erlere verilecek gündelik:
Madde 36 - (Değişik madde: 11/12/1981 - 2562/14 md.)
Hükümlü, tutuklu veya gözetim altında bulundurulanların sevkinde görevlendirilen veya
refakat vazifesiyle mensup olduğu il sınırları dışına çıkan erbaş ve erlere verilecek gündelik,
Milli Savunma, İçişleri ve Maliye Bakanlıklarınca birlikte tespit olunur.
Yurtiçi ve yurtdışında kurslara katılanlara verilecek gündelik:
Madde 37 - (Değişik madde: 11/12/1981 - 2562/15 md.)
Mesleki bilgilerini artırmak amacıyla memuriyet mahalli dışında açılan kurs veya okullara
gönderilenlere, bu Kanuna göre geçici görev gündeliği verilir.
(İkinci fıkra mülga: 14/01/1988 - KHK - 311/15 md.)
Bu maksatla yabancı memleketlere gönderilenlere özel anlaşmaları gereğince, yabancı devlet,
uluslararası kuruluş veya resmi diğer kuruluşlar tarafından ödeme yapıldığı takdirde bu
ödemeler gündeliklerinden indirilir.
Yurtiçinden veya yurtdışından sağlanan burslara dayanılarak veya aylıkları transfer edilmek
suretiyle staj ve öğrenim amacıyla yurtdışına gönderilenlere bu madde hükmü uygulanmaz.
Bunlara ilgili kanun hükümlerine göre müstehak oldukları ödeme yapılır.
Hayati tehlike arzeden hastalıklarla mücadelede yevmiye:
Madde 38 - Bir hastalığın münteşiren hüküm ferma olduğu zamanlarda bu hastalığın insana
sirayeti dolayısiyle mücadele tehlike arzediyorsa bu takdirde bu mücadeleye iştirak eden
memur ve hizmetlilerin bu kanuna göre müstahak oldukları yevmiyeyi, ilgili vekaletin teklifi
ve Maliye Vekaletinin mütalaası üzerine İcra Vekilleri Heyeti iki misline kadar artırmaya
salahiyetlidir.
Memuriyet mahalli dışına gönderilenlerin gündeliği:
Madde 39 - (Değişik madde: 11/12/1981 - 2562/16 md.)
Resmi bir görevle memuriyet mahalli içinde bir yere gönderilenlere gündelik verilmez. Geçici
bir görevle memuriyet mahalli dışındaki bir yere gönderilenlerden, buralarda ve yolda öğle
(saat 13.00) ve akşam (saat 19.00) yemeği zamanlarından birini geçirenlere 1/3, ikisini
geçirenlere 2/3 oranında ve geceyi de geçirenlere tam gündelik verilir.
Memleket iç ve dışında mücbir veya zati sebepler ve vahim hastalıklar yüzünden yola devam
edememe halinde yevmiye:
Madde 40 - Aktarma ve karantina beklemek, alınan bir emir üzerine yola devam edememek
veya yol kapanmak gibi mücbir sebeplere müstenit tevakkuf günlerinin her biri için yevmiye
verilir. Hastalık yüzünden olsa dahi zati sebeplare dayanan tevakkuf günleri için yevmiye
verilmez. Ancak, ani ve ağır bir hastalık veya şahsi kusurlardan mütevellit olmıyan bir kaza
dolayısiyle yola devam etmesinin hayatı için tehlike arzettiği hastane heyeti sıhhiye raporu
ilebulunmıyan yerlerde resmi tabip raporiyletebeyyün eden memur ve hizmetlilere yolculuk
yapabilecek hale gelinceye kadar yevmiye verilir. Bu hastalıkları dolayısiyle hastanelere
yatarak tedavi paraları daireleri tarafından ödenenlere yevmiye verilmez.
Kurumlarca temin edilen binalarda yatanların yevmiyelerinden yapılacak tenzilat:
Madde 41 - (Mülga madde: 11/12/1981 - 2562/28 md.)
Geçici görev gündeliğinin verilebileceği azami süre:
Madde 42 - (Değişik madde: 11/12/1981 - 2562/17 md.)
Geçici bir görev ile başka bir yere gönderilenlere, görev mahalline varış tarihinden itibaren bu
Kanuna göre verilen gündelikler:
a. Yurtiçinde bir yıllık dönem zarfında aynı yerde, aynı iş için ve aynı şahsa 180 günden fazla
verilemez. İlk 90 gün için tam, takibeden 90 gün için 2/3 oranında ödenir.
b. Yurtdışında ilk 180 gün tam ve müteakip günler için 2/3 oranında ödenir.
Geçici görevlendirmelerde meydana gelecek ara vermeler bu müddetleri veya gündelik
miktarını artırmaya neden olamaz.
(Değişik fıkra: 16/06/1983 - 2851/3 md.) Gündelikleri 33 üncü maddenin (b) fıkrasına göre
tespit edilenlerle, 50 nci maddede sayılanlar etüd ve inşaat maksadıyla arazi üzerinde bilfiil
çalışan yüksek mühendis, mühendis, jeolog, fen memuru, desinatör, topograf ve bunlarla
birlikte çalışmaları zorunlu bulunan diğer memur ve hizmetliler; Hükümeti temsilen
uluslararası konferanslara katılanlar; 1402 sayılı Sıkıyönetim Kanununun 26 ncı maddesinin
(b) bendindeki personelden sıkıyönetim süresince memuriyet mahalli dışında geçici olarak
görevlendirilenler ile bunlardan sıkıyönetim mahkemelerinde görevlendirilenler (Bu
mahkemelerin görevleri sona erinceye kadar) ve sıkıyönetim mahkemelerince verilmiş
bulunan kararlara ilişkin olarak kanunları uyarınca Askeri Yargıtay Daireler Kurulu, Daireler
ve Başsavcılığında görevlendirilecek tetkik hakimi, Cumhuriyet savcısı ve savcı
yardımcılarından (Bu görevleri sona erinceye kadar) hakkında bu madde hükmü uygulanmaz.
Memleket iç ve dışında seyahat günlerinin hesabı:
Madde 43 - Seyahat günlerine ait yevmiyeler, seyahat edilen vasıtanın hareket saatinden
gidilecek yere muvasalat saatine kadar gelen her 24 saat için hesap olunur. Bu süreden az
devam eden seyahatler bir gün itibar olunur.
Seyahat müddetinin her 24 saati aşan kesri tam gün sayılır.
BÖLÜM III: Aile Masrafı
Aile masrafının miktarı:
Madde 44 - (Değişik madde: 11/12/1981 - 2562/18 md.)
Aile masrafı, aile fertlerinden her biri için memur veya hizmetlilerin bu Kanuna göre
müstehak oldukları taşıt ücreti ile gündeliklerinden oluşur.
Ancak, özel taşıt kiralanması suretiyle gidilmesi zorunlu olan yerlere memur veya hizmetli ile
birlikte seyahat eden aile fertleri için ayrıca taşıt ücreti ödenmez.
BÖLÜM IV: Yer Değiştirme Masrafı
Yurtiçinden yer değiştirme masrafı:
Madde 45 - (Değişik madde: 11/12/1981 - 2562/19 md.)
Yurtiçinde yer değiştirme masrafı memur veya hizmetlinin;
a. Kendisi için yurtiçi gündeliğinin yirmi katı,
b. Harcıraha müstehak aile fertlerinin her biri için yurtiçi gündeliğinin on katı (Bu miktar
yurtiçi gündeliğinin kırk katını aşamaz),
c. Her kilometre veya denizmili başına, yalnız kendisi için yurtiçi gündeliğinin yüzde beşi,
Olarak hesaplanır.
11, 13, 15, 16 ve 17 nci maddelerde yazılı olup aile fertlerinin memur veya hizmetli ile
birlikte olmaksızın başka bir mahalle gitmeleri veya bu mahalden dönüşleri dolayısıyla
harcırah verilmesi kabul edilen hallerde, aile fertlerine verilecek yer değiştirme masrafı,
bunlardan birisinin memur veya hizmetli olarak nazarı itibara alınması suretiyle hesaplanır.
(Ek fıkra: 16/06/1983 - 2851/4 md.) Bu maddeye göre harcıraha müstehak memur veya
hizmetlinin eski görev mahallinden yeni görev mahalline atanan memur veya hizmetli eşine
(c) bendi uyarınca hesaplanacak miktarın yarısı ödenir.
Yurtdışı yer değiştirme masrafı:
Madde 46 - (Değişik madde: 11/12/1981 - 2562/20 md.)
Yurtdışı yer değiştirme masrafı memur veya hizmetlinin;
a. Kendisi için yurtdışı gündeliğinin yirmi katı,
b. Harcıraha müstehak aile fertlerinin her biri için yurtdışı gündeliğinin sekiz katı (Bu miktar
yurtdışı gündeliğinin otuziki katını aşamaz),
c. Her kilometre veya denizmili başına yalnız kendisi için yurtdışı gündeliğinin binde yedisi,
Olarak hesaplanır.
Yabancı ülkelere gidişlerde, yukarıdaki esaslara göre hesap edilecek yer değiştirme
masrafının yarısı ödenir.
(Ek fıkra: 16/06/1983 - 2851/5 md.) Yabancı ülkelerden dönüşlerde, yer değiştirme
masrafının yukarıdaki (c) bendine göre verilecek kısmı, her ikisi de memur veya hizmetli olan
eşlerden yalnız birisi için hesaplanıp ödenir.
Hesaba esas tutulacak kilometre veya denizmili:
Madde 47 - (Değişik madde: 11/12/1981 - 2562/21 md.)
Yer değiştirme mesrafının hesabında dikkate alınacak kilometre veya denizmili,
a. Yurtiçinde, iki mahal arasında mutat olan, gidip gelmeye elverişli en kısa kara ve deniz
yolu,
b. Yurtdışında, ülkeler ve bölgelerine göre, Dışişleri ve Ulaştırma Bakanlıklarının görüşü
alındıktan sonra Maliye Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulu tarafından belirlenecek
mesafeler,
Esas tutularak bulunur.
KISIM IV: Çeşitli Hükümler
Memuriyet mahalli dahilinde seyyar olarak vazife gören memur ve hizmetliler:
Madde 48 - (Değişik madde: 11/12/1981 - 2562/22 md.)
Memuriyet mahalli dahilinde seyyar olarak vazife gören tahsildar, yoklama memuru,
mutemet, veznedar, satınalma memuru, tebliğ memuru, posta veya evrak dağıtıcısı, takip
memuru, mübaşir gibi memur ve hizmetlilere gündelik ve yol masrafı verilmez. Bu gibilere,
bu Kanun kapsamına giren kurumlar tarafından işletilen taşıtlarda seyahat için kurumlarca
fotoğraflı birer kart verilir.(*)
Bu kartların kimlere, hangi taşıtlar için ve hangi şartlarla verileceği İçişleri, Maliye ve
Ulaştırma bakanlıklarınca müştereken tespit olunur.
NOT : (*) Kanunun sonunda yer alan 2002/3835 sayılı BKK.ya bakınız.
Seyyar olarak vazife gören memur ve hizmetliler:
Madde 49 - (Değişik madde: 11/12/1981 - 2562/23 md.)
Asli görevleri gereği memuriyet mahalli dışında ve belirli bir görev bölgesi (Merkez veya il
kuruluşuna dahil birimlerde il sınırı, bölge şeklinde çalışan birimlerde bölge sınırı) içinde
fiilen gezici olarak görev yapan memur ve hizmetlilere gündelik ve (Aşağıda unvanları
sayılanlar hariç) yol masrafı ödenmez.
(Değişik fıkra: 14/01/1988 - KHK - 311/16 md.) Bunlardan, Maliye ve Gümrük Bakanlığınca
görev unvanları ile iş ve çalışma özellikleri uygun görülenlere; bu Bakanlıkça vize edilen
cetvellere dayanılarak fiilen gezici görev yaptıkları günler için almakta oldukları aylık/kadro
derecelerine göre müstehak oldukları yurtiçi gündeliklerinin üçte biri günlük tazminat olarak
verilir.
Takip memuru, gezici sağlık memuru, ebe, orman muhafaza memuru, koruyucu, koruma
memuru, posta dağıtıcısı, hat bakıcısı, tahsildar, gezici başöğretmen ve görev niteliklerinin
bunlara benzerliği Maliye Bakanlığınca onaylanacak diğer memur ve hizmetlilerin yol
masrafları mutat taşıt araçlarına fiilen ödedikleri miktarlar üzerinden karşılanır.
Fiilen arazi üzerinde çalışanların harcırahı:
Madde 50 - (Değişik madde: 11/12/1981 - 2562/24 md.)
Aşağıdaki bentlerde gösterilen memur ve hizmetlilere asıl görevlerinin bulunduğu il (Bölge
kuruluşuna dahil bulunanlarda bölge) sınırları içinde her türlü arazi üzerinde fiilen çalıştıkları
günler için harcırah gündeliği yerine kadro derece ve görevlerinin özelliklerine göre, bütçe
kanunlarında belirlenecek miktarlarda gündelik tazminat olarak ödenir. Asıl görevlerinin
bulunduğu il veya bölge dışında görevlendirilmeleri halinde ise bu tazminat yerine genel
hükümlere göre gündelik ödenir. (*)
1. (Değişik bent: 16/06/1983 - 2851/7 md.) Harita almak veya harita almakla ilgili işleri
görmek üzere araziye çıkan Milli Savunma Bakanlığı Harita Genel Müdürlüğü ve Orman
Genel Müdürlüğü personeli ile, 1738 sayılı Seyir ve Hidrografi Hizmetleri Kanununun 3 üncü
maddesinde yazılı seyir ve hidrografi işlerini denizler, göller, diğer su yolları ve arazide
yapmakla görevlendirilen Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Seyir, Hidrografi ve Oşinografi
Dairesi personeli.
2. Ağaçlandırma, amenajman ve orman sınırlama işlerinde çalışan personel.
3. Arazi üzerinde kadastro ve tapulama işlerinde çalışan Tapu ve Kadastro
Genel Müdürlüğü personeli ile tapulama hakimleri.
4. Toprak komisyonları başkan ve üyeleri ile bunlarla çalışması zorunlu olan diğer personel.
5. Maden arama işlerinde çalışan mühendis, jeolog, jeofizikçiler ve bunlarla beraber çalışması
zorunlu bulunan diğer personel.
Orman sınırlama komisyonları ile kadastro ve tapulama komisyonlarının memur olmayan
üyelerine ve bilirkişilere bu Kanunun 8 inci maddesinin birinci Fıkrası hükmüne göre
gündelik verilir.
NOT : (*) Bu hükmün uygulanmasında Ek 1 inci maddenin 2 nci fıkrasına bakınız.
Misafir ve ziyaretçilere:
Madde 51 - (Değişik madde: 11/12/1981 - 2562/25 md.)
Devletin misafiri veya ziyaretçisi olarak yahut başka bir resmi görevle Türkiye’ye gelen
yabancılara refakat etmekle görevlendirilen memurlara, memuriyet ve aslı sıfatları ne olursa
olsun ilgili makamlarca verilecek görev emirlerinde belirtilen refakat şekil ve vaziyetine göre
tanzim edilecek müfredatlı hesap pusulasına istinaden yol, ikamet, yemek, içmek ve teferruatı
için yaptıkları masraf ödenerek başkaca harcırah verilmez. Ancak, misafir ve ziyaretçilere
katılmak veya bunları karşılamak üzere başka mahalle gidenler ile bunlardan ayrıldıktan sonra
asıl memuriyet mahalline dönenlere gidiş ve dönüşleri için bu Kanuna göre müstehak
oldukları yol masrafı ve gündelik verilir.
Harcırahlarını diğer kanun hükümlerine göre alanlar:
Madde 52 - (Değişik madde: 11/12/1981 - 2562/26 md.)
7201 sayılı Tebligat Kanununun 4 üncü, 198 sayılı Emlak Alım Vergisi Kanununun değişik
21 inci, 492 sayılı Harçlar Kanunun değişik 34 üncü ve 70 nci maddelerinde yazılı hallerde
hakim, adliye memuru, tebliğ memuru, akit icrasına giden tapu memuru veya konsolosluk
memurlarına bu Kanuna göre ayrıca harcırah verilmez.
Madde 53 - Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları ve Devlet Havayolları gibi ulaştırma
hizmeti ifa eden müesseselerin memur ve hizmetlilerine verilecek harcırah, bu kanun ile tesbit
edilmiş bulunan miktarları aşmamak ve kanunun umumi esasları dışına çıkmamak şartiyle,
Maliye ve Ulaştırma Vekaletlerince, müesseselerin hususiyetlerine göre nizamnamelerle tesbit
olunur.
Dışişleri Vekaleti memurları ve benzerlerinin takibedecekleri yol:
Madde 54 - Daimi bir vazife ile yabancı memleketlere gönderilecek veya yurda celbolunacak
memur ve hizmetlilerin 6 ncı madde esasları dahilinde takibedecekleri yol itibariyle vazife
mahallerine kaç günde gidip gelecekleri Dışişleri ve Maliye Vekaletlerince müştereken
hazırlanacak bir cetvelle tesbit olunur.
Cenaze nakil masrafları:
Madde 55 - Daimi veya muvakkat bir vazife ile yabancı memleketlerde bulunanlardan bu
yerlerde veya yolda vefat edenlerin cenaze teçhiz ve tekfin masrafları ile Hükümet tarafından
görülecek lüzuma veya aileleri tarafından vukubulacak talebe istinaden cenazelerinin
Türkiye’de her hangi bir mahalle kadar olan nakil masrafları kurumlarınca ödenir.
Yurt içinde daimi veya muvakkat bir vazife ile bir tarafa izam kılınanlardan yolda veya
muvakkat vazife mahallinde vefat edenler hakkında da yukarki fıkra hükmü uygulanır.
Harcırah alabilmek için müracaat müddeti:
Madde 56 - a) Re’sen veya isteği üzerine emekliye ayrılan memur ve hizmetlilerle açıkta
kalan ve vekalet emrine alınan memurlara ve cezaen olmamak üzere kurumlarınca
vazifelerine son verilen hizmetlilere vazifelerinden ayrıldıkları;
b) İşten el çektirilmek suretiyle vekalet emrine alınan memurlardan men’i muhakeme kararı
alan veya beraat edenler veyahut haklarındaki takibat afla ortadan kaldırılanlara, haklarında
verilen kararın kesbi katiyet ettiği;
c) Memur ve hizmetlilerden vefat edenlerle ( 4 üncü maddenin son fıkrası şümülüne giren
hizmetliler de dahil olmak üzere) emekliye veya açığa çıktıktan sonra ayrılış tarihini
takibeden 6 ay içinde vefat edenlerin aileleri efradına ölüm hadisesinin vukuu;
Tarihlerinden itibaren 6 ay zarfında müracaat edenlere bu kanuna göre müstehak oldukları
harcırah verilir. Müracaata mani bir mücbir sebebin vukuu halinde bu müddet mücbir sebebin
zail olduğu tarihten itibaren başlar. Bu müddetlerin geçmesinden sonra müracaat edilmesi
halinde harcırah verilmez.
Harcırahın sureti tediyesi:
Madde 57 - Harcırah hizmetin taallük ettiği kurum bütçesinden ödenir. 52 nci madde hükmü
mahfuz kalmak şartiyle, ceza davalarında mezkur maddede yazılı yol masrafı ve
tazminatların, işin ifasından evvel makbuz mukabilinde vezneye yatırılmasına imkan
bulunmıyan hallerde, bunlar, bilahara mahküm olan veya haksız çıkan taraftan tahsil olunmak
üzere, evvel emirde Adalet Vekaleti Bütçesinden ödenir. (1631 sayılı Askeri Muhakeme Usul
Kanununun 281 inci maddesinin (A) fıkrası hükmü mahfuzdur.)
Bir dava ve ihtilafın tetkiki sırasında, gerek alakalılardan birinin talebi ile olsun gerekse
kurumun göstereceği lüzuma müstenit bulunsun, tahkik, tetkik, keşif, tebliğ gibi bir muamele
için belediye hudutları iç ve dışında bir mahalle gönderilen 52 nci maddede yazılı olanlardan
gayrı Adalet memurları ile diğer kimselere verilecek harcırah, bilahara haksız çıkan taraftan
istirdat olunmak üzere evvel emirde alakalılardan talepte bulunan veya bunu ödemeye razı
olandan alınır.
Madde 58 - (Mülga madde: 13/12/1960 - 159/8 md.)
Harcırahın sureti tediye ve mahsubu:
Madde 59 - (Değişik fıkra: 16/06/1983 - 2851/8 md.) Harcırah, memur ve hizmetlinin
gidişinde ve ailenin nakli sırasında peşin olarak verilir. Harcırahın tam miktarının önceden
tayin ve tespitinin mümkün olmadığı hallerde yetecek miktarda para avans olarak verilir.
Harcırahını kati olarak veya avans suretiyle alanlardan zati sebepler yüzünden daimi veya
muvakkat vazife mahallerine 15 gün içinde hareket etmeyenler ile 10 uncu maddenin 2 nci
bendi kapsamına girenlerden 56 ncı maddede belirtilen süre içinde ikamet edecekleri yere
taşınmayanlar, aldıkları parayı derhal iade etmeye mecburdurlar.
Aile için harcırah itasında ilgililerin verecekleri beyan kağıtları esas tutulur. Bu beyan
kağıdında harcırahın tahakkuk ettirilebilmesi için lüzumlu malümat gösterilir.
Daimi memuriyetle bir yere gönderilenler gidecekleri mahalle varış tarihinden ve muvakkat
vazife ile gönderilenler de memuriyetleri mahalline dönüş tarihlerinden itibaren bir ay
zarfında harcırah beyannamelerini, evrakı müspiteleri ile birlikte dairesi amirine tevdi ederler.
Memurun kendisinden evvel veya sonra hareket eden ailesi için avans para verildiği takdirde
bu bir aylık müddet, ailenin evvel gitmesi halinde memur veya hizmetlinin yeni vazifesi
mahalline varış tarihinden ve sonra gitmesi halinde de bunların memur veya hizmetli nezdine
muvasalatları tarihinden itibaren hesap olunur.
Beyannameyi alan daire amirleri bunu vize ettikten sonra taşrada mahallin en büyük
malmemuruna ve merkezde de alakadar mali mercie vermekle mükelleftirler.
Vakı masraf verilen avans paradan ziyade ise fazlası tesviye ve az ise farkı re’sen istirdat
olunur.
Evrakı müspite tedariki mümkün olmıyan hallerde bu imkansızlığın sebepleri ile vakı
masrafın hesabı alakadar tarafından mensup olduğu daire amirine yazılı olarak bildirilir.
İmkansızlık sebepleri dairesince varit ve muhik görüldüğü ve masrafın hesabında bir fazlalık
bulunmadığı neticesine varıldığı takdirde avans bu hesaba göre mahsup olunur.
Alındıkları tarihten itibaren tahakkuk ettirilecek faizleri de dahil olmak üzere birinci fıkra
gereğince derhal iade edilmiyen paralarla harcırahlarını avans olarak alıp da bu zimmetlerinin
mahsubu için muktazi evrakı üçüncü fıkrada yazılı müddetler zarfında teslim etmiyenlerin bu
borçları bu evrakı verdikleri zaman harcırah istihkakları ayrıca tahakkuk ettirilip ödenmek
üzere aylık, ücret veya kabili haciz sair istihkaklarının yarısı bu borçları tamamen
kapanıncaya kadar ve hüküm alınmaya hacet kalmaksızın re’sen istirdat olunmak suretiyle
tahsil olunur.
Harcırah itası ve avansların mahsubu muamelelerinde aksi sabit oluncaya kadar memurun
beyanına itibar olunur.
Hilafı hakikat beyanname verenler:
Madde 60 - Bu kanuna göre tahakkuk edecek, istihkakın miktarını artıracak şekildemaddi
hatalar hariçhilafı hakikat beyanname verenler hakkında, mensup oldukları kurumların
inzibat, memurin, müdürler komisyonları gibi salahiyetli heyet ve makamlarının kararı ile ve
işlenen suçun mahiyet ve şümülüne göre rütbe veya sınıf tenzili veya ihraç cezalarından her
hangi biri tatbik olunur ve bu
gibilerin bu suretle aldıkları fazla harcırah, Devlet özel idare ve belediyelerce Amme
Alacaklarının Tahsil Usulü Kanununa göre ve bu kanuna tabi diğer kurumlarca da umumi
hükümlere tevfikan tahsil olunur
Suçlu hakkında idarece ittihaz olunan inzıbati kararlar cezai takibata mani olmayıp bu gibiler
hakkında ayrıca hukuku amme davası ikame ve kanuni takibat icra olunur.
Madde 61 - Bu kanuna göre ödenecek istihkaklar borç için haczedilemez.
Madde 62 - Aşağıda yazılı kanunlarla bu kanuna muhalif diğer hükümler kaldırılmıştır.
Kanun veya Kararnamenin
Tarihi Numarası Unvanı
.
03/04/1333 250 Memurini hariciyeye verilecek harcırahların sureti tesviyesi hakkında
Kanun
15/05/1335 155 Mülkiye Harcırah Kararnamesi
10/11/1335 277 15 Mayıs 1335 tarihli Mülkiye Harcırah Kararnamesinin mevaddı
muvakkate faslının tadili hakkında Kararname
27/11/1336 44 İşgal dolayısiyle terki mevkie mecbur olan memurin ve ailelerine
harcırah itası hakkında Kanun
16/10/1338 273 Hasbellüzum celp veya bir mahalle izam kılınacak imalatı Harbiye sivil
ustalariyle Levazımatı Umumiye Fabrika ve Müessesatı sanatkarlarına harcırah itasına dair
Kanun
22/04/1341 646 15 Mayıs 1335 tarihli Mülkiye Harcırah Karanamesine müzeyyel
Kanun
21/11/1341 668 Vazifei memureleri haricinde emrazı sariyei hayvaniye mücadelesine
memur edilecek memurini fenniye ve saireye verilecek yevmiyeler hakkında Kanun
17/02/1926 745 15 Mayıs 1335 tarihli Mülkiye Harcırah Kararnamesinin 27 nci
maddesinin 2nci fıkrasını muaddil Kanun
10/03/1926 778 10 Teşrinisani 1335 tarihli Harcırah Kararnamesinin birinci maddesine
müzeyyel Kanun
28/04/1926 829 Tekaüt edilenlerle infisal edenlerin harcırahlarının müddeti tesviyesi
hakkında Kanun
05/06/1926 902 Memurini Hariciye harcırahları hakkındaki 3 Nisan 1333 tarihli kanuna
müzeyyel Kanun
28/03/1927 999 Müfettiş ve müfettiş muavinlerinin yevmiye ve harcırahlarına dair Kanun
18/06/1927 1092 Harcırah Kararnamesine müzeyyel Kanun
29/12/1927 1185 Harcırah Kararnamesine müzeyyel 18/06/1927 tarihli ve 1092 numaralı
kanuna müzeyyel Kanun
08/06/1929 1508 Amenajman ve teşçir işlerinde müstahdem memurini fenniyeye verilecek
yevmiyeler hakkında Kanun
19/07/1931 1846 15 Mayıs 1335 tarihli Harcırah Kararnamesi ve müzeyyelatının tadili
hakkında Kanun
15/12/1934 2616 Harcırah Kararnamesinin 13 üncü maddesine bir fıkra eklenmesine dair
Kanun
13/06/1938 3441 Yabancı memleketlere gönderilecek memurların harcırahları hakkında
Kanun
13/06/1938 3442 15 Mayıs 1335 tarihli Mülkiye Harcırah Kararnamesine ek Kanun
13/06/1938 3443 Müfettiş ve müfettiş muavinlerinin yevmiye ve harcırahlarına dair olan
28 Mart 1927 tarihli ve 999 sayılı Kanuna ek Kanun
17/01/1940 3770 Genelkurmay Başkanının seyahat ve ikamet yevmiyesi hakkında Kanun
11/08/1941 4101 Harcırah Kararnamesine ek Kanun
16/03/1942 4192 Alelümum seyyar küçük sıhhat memurlarına hayvan yem bedeli
verilmesine dair Kanun
03/08/1942 4278 Askeri kara, deniz ve hava ateşeleri maiyetlerine birer er verilmesi
hakkında Kanun
03/08/1942 4279 Yabancı memleketlere gönderilecek memurların harcırahları hakkındaki
3441 sayılı kanuna ek Kanun
10/08/1942 4287 Maliye atlı tahsildarlarına hayvan yem bedeli verilmesi hakkında Kanun
12/08/1942 4291 Hayvan sağlık memurlarına hayvan yem bedeli verilmesi hakkında
Kanun
16/12/1942 4327 Memur ve müstahdemlere verilecek fevkalade zam hakkındaki 4178
sayılı kanuna ek Kanun
23/12/1942 4333 P. T. T. Umum Müdürlüğü süvari müvezzilerine hayvan yem bedeli
verilmesi hakkında Kanun
18/06/1943 4440 Harcırah Kararnamesi ve müzeyyelatının tadili hakkındaki 1846 sayılı
kanuna bağlı cetvel ile 3135 sayılı kanunda değişiklik yapılması hakkında Kanun
29/05/1946 4909 Subay ve askeri memurlarla gedikli erbaşlardan ve askeri kadrolardaki
çeşitli hizmetlilerden kurslara gönderilenlerin gündelikleri hakkında Kanun
22/12/1947 5143 3135 ve 4440 sayılı kanunlara ek Kanun
20/02/1948 5190 Tekel Genel Müdürlüğü atlı takip memurlariyle atlı koruma ve tahsil
memurlarına hayvan yem bedeli verilmesi hakkında Kanun
Madde 63 - Aşağıda yazılı kanunların hizalarında gösterilen madde ve fıkralarının harcırah,
hayvan mubayaası, hayvan yem bedeli veya bu maksatla zaruri masraf verilmesine mütaallik
olan hükümleri kaldırılmıştır.
Kanun
Tarih No. Unvanı Madde ve fıkrası
15/03/1329 İdarei Umumiyeyi Vilayat Kanunu İdarei Umumiyeyi Vilayat
Kanununun 5048 sayılı kanunla değişik 116 ncı
maddesi
22/04/1341 657 Harita Müdiriyeti Umumiyesi Kanunu 7 nci maddesi
26/05/1926 858 Çekirge Kanunu 7 nci maddesi
07/06/1926 912 Ordu, Bahriye ve Jandarma Za- 4 üncü maddesi
bitan ve Memurini hakkında Kanun
16/06/1927 1076 İhtiyat Zabitleri ve ihtiyat As- 19 uncu maddesi
keri Memurları Kanunu
20/06/1927 1108 Maaş Kanunu 8 inci maddesinin (B)
fıkrası
19/05/1930 1613 Büyük Millet Meclisi Azasının 3 üncü maddesinin son
fıkrası
Tahsisat ve Harcırahları hakkında Kanun
19/07/1931 1843 Maaşatın Tevhit ve Teadülü hakkındaki 4 üncü maddesi
1452 ve 1489 sayılı kanunlara müzeyyel
Kanun
04/06/1932 2000 1932 senesinden itibaren Tıp Fakültesinden 2 nci maddesinin 2 ve 3
üncü fıkraları
neşet edecek tabiplerin mecburi hizmetlerinin
lağvı ve leyli tıp talebe yurduna alınan
tıp talebesinin tabi olacakları mecburi hizmetler
hakkında Kanun
15/12/1934 2613 Kadastro ve Tapu Tahriri Kanunu 5055 sayılı kanunla
değiştirilen 43 üncü maddesi
15/11/1935 2847 Devlet Demiryolları ve Liman ları 9 uncu maddesi
İşletme U. Md. memur ve müstahdemlerinin
ücretlerine dair Kanun
20/01/1936 2897 Hayvanlar Vergisi Kanunu 4 üncü maddesinin son fıkrası
29/05/1936 2996 Maliye Vekaleti teşkilat ve 5655 sayılı kanunla değişvazifeleri
hakkında Kanun tirilen 21 inci maddesi
08/02/1937 3116 Orman Kanunu 5653 sayılı kanunla değişik
12 nci maddesi
11/06/1937 3238 Köy Eğitmenleri Kanunu 4 üncü maddesi
07/06/1939 3634 Milli Müdafaa Mükellefiyeti Kanunu 26 ncı maddesi
30/06/1939 3656 Devlet memurları aylıklarının 20 nci maddesi
tevhit ve teadülüne dair Kanun
03/07/1939 3659 Bankalar ve Devlet müesseseleri 4621 sayılı kanunun 4
üncü
memurları aylıklarının tevhit maddesiyle değiştirilen 13 üncü
ve teadülü hakkında Kanun maddesinin B ve J fıkrası
26/06/1940 3888 Devlet memurları aylıklarının 5 inci maddesi
tevhit ve teadülü hakkındaki
3656 sayılı kanuna ek Kanun
18/12/1940 3944 Gümrük muhafaza ve muamele sınıfı 8 inci maddesi
memurları teşkilatı hakkında Kanun
30/05/1941 4047 Beden terbiyesi kanununa ek Kanun 3 üncü maddesi
19/06/1942 4274 Köy Okulları ve Enstitüleri 43 üncü maddesi
Teşkilat Kanunu
18/06/1943 4440 Harcırah kararnamesi ve mü zeyyelatının 1 inci maddesi
tadili hakkındaki 1846 sayılı kanuna bağlı
cetvel ile 3135 sayılı kanunda değişiklik
yapılması hakkında Kanun
09/07/1943 4459 Köy ebeleri ve köy sağlık memurları 1 inci maddesinin 3 üncü
teşkilatı yapılmasına ve 3017 numaralı bendi
Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekaleti
Teşkilat ve Memurin Kanununun bazı
maddelerinin değiştirilmesine dair Kanun
19/07/1943 4481 Ziraat Vekaleti teşkilatının nakil ve teknik 2 ve 3 üncü maddeleri
işletme vasıtalariyle teçhizine dair Kanun
06/09/1943 4487 Seferberlikte ve fevkalade hallerde askeri 2 ve 3 üncü maddeleri
şahısların ailelerini icabında yanlarında
bulundur malarının men’i hakkında Kanun
21/06/1944 4598 Devlet memurları aylıklarının tevhit 9 uncu maddesi
ve teadülüne dair olan 3656 sayılı
kanunun bazı maddelerinin değiştirilmesi
ve bu kanuna bazı maddeler eklenmesi
hakkında Kanun
28/03/1945 4709 Hesap uzmanları kurulu kurulmasına 7 nci maddesi
ve Maliye Vekaleti merkez ve iller
kadrosunda bazı değişiklikler yapılması
hakkında Kanun
06/07/1945 4784 Tarım Bakanlığı Toprak İşleri Genel 19 uncu maddesi
Müdürlüğü Görev ve Kuruluş Kanunu
28/12/1946 4988 Devlet memurları aylıklarının tevhit 2 nci maddesinin 3 üncü
bendiyle
ve teadülüne dair olan 3656 sayılı 6 ncı maddesinin son fıkrası
kanunla buna ek 4644 sayılı kanunda
değişiklik yapılması hakkında Kanun
31/05/1948 5213 Devlet Havayolları Gn.Md.lüğü teşkilatı 2 nci maddesi
hakkındaki 3424 sayılı kanuna ek Kanun
26/12/1949 5479 Köy enstitüsü mezunu öğretmenlerle 1 inci maddesinin son fıkrası
köy sağlık memurlarının geçimlerini
düzenlemek üzere 3803, 4274 ve 4459
sayılı kanunlara ek 5129 sayılı kanunda
değişiklik yapılması hakkında Kanun
01/03/1950 5572 Devlet memurları aylıklarının tevhit ve 3 üncü maddesinin 3 üncü
fıkrası
teadülüne dair olan 3656 sayılı kanuna
bağlı (1) sayılı cetvelin Adalet Bakanlığı
ve Tapu ve Kadastro Umum Müdürlüğü
bölümlerinde değişiklik yapılması ve kadastro
mahkemeleriyle gezici mahkemelerin
kaldırılması hakkında Kanun
16/03/1950 5602 Tapulama Kanunu 49 ve 50 nci maddeleri
06/12/1950 5686 Birleşmiş Milletler emrine verilmek 1.2 ve 3 üncü maddeleri
üzere askeri birlikler halinde yabancı
ülkelere gönderilecek ordu mensuplarının
aylık ve ücretleriyle çeşitli istihkakları ve
birliğin sair masrafları hakkında Kanun
02/07/1951 5802 Astsubay Kanunu 9 uncu maddesi
01/07/1953 6091 Tapulama Kanununun bazı maddelerinde 3 üncü maddesi
değişiklik yapılmasına dair Kanun
Ek Kanunlar:
Madde 64 - Harcırah mevzuu ile alakalı hükümler ancak bu kanuna ek olarak çıkacak
kanunlarda yer alır.
Ek ve Geçici Maddeler
Ek Madde 1 - (Ek madde: 11/12/1981 - 2562/29 md.; Değişik madde: 16/06/1983 - 2851/9
md.)
10/02/1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu ile bu Kanunda değişiklik yapan
11/12/1981 tarihli ve 2562 sayılı Kanunda geçen; Yasama Organı Başkanı, Türkiye Büyük
Millet Meclisi Başkanı, Yasama Organı Üyeleri Milletvekilleri, Milli Güvenlik Konseyi
Üyeleri, Cumhurbaşkanlığı Konseyi Üyeleri, Devlet Başkanlığı Genel Sekreteri,
Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri, Dışişleri Bakanlığı Genel Sekreteri, Dışişleri Bakanlığı
Müsteşarı olarak değiştirilmiştir.
Bu Kanunda, “kadro derecesi” veya “kadro aylık dereceleri” olarak geçen ibareler, 7 nci
maddenin birinci fıkrasında yer alan esaslar çerçevesinde uygulanır.
Devlet Demiryolları ve Devlet Havayollarının eski hükümlerinin mer’iyeti:
Muvakkat Madde 1 - 53 üncü maddede zikredilen nizamnameler mer’iyete girinceye kadar bu
hususlardaki eski hüküm ve usullerin tatbikına devam olunur.
Eski hükümlere göre harcırah almış olup ta henüz hareket etmemiş veya ailelerini yanlarına
celbetmemiş olanlar:
Muvakkat Madde 2 - a) Eski hükümlere göre harcırah almış olup ta bu kanunun mer’iyeti
tarihinde henüz hareket etmemiş olanların harcırahları bu kanun hükümlerine göre hesap ve
noksanı varsa ikmal olunur.
b) Bu kanunun mer’iyeti tarihinde yolda bulunanlardan veya bu tarihten evvel vazife
mahallerine muvasalat etmiş oldukları halde aileleri efradını mezkur tarihten sonra nezdlerine
celbedenlerin bu kanuna göre müstahak oldukları aile ve yer değiştirme masrafları
yekünundan Harcırah Kararnamesine göre ödenmiş bulunan infikak ve muvasalat
yevmiyelerinin tutarı tenzil olunur.
Geçici Madde 3 - (*)
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar 6245 sayılı Harcırah Kanununun “Dış seyahatlerde
yer değiştirme masrafı” na ilişkin 47 nci maddesi uyarınca ve beyanlara istinaden 1 Ocak
1974 tarihinden sonra tahakkuk ve mahsup işlemleri yapılan ödemelerden haklarındaki
Sayıştay ilamları henüz kesinleşmemiş olanlar ile kesinleşmiş ilamlarda kısmen tazminine
hükmolunmuş olanlar bu Kanunla getirilen esaslara ve o tarihteki yurtdışı gündelik
miktarlarına göre yeniden değerlendirilir.
Yapılan değerlendirme sonucunda, ilgililere döviz olarak fazla ödendiği tespit olunan miktarın
bu Kanunun yayımı tarihindeki kur üzerinden Türk Lirası karşılığı, aylık eşit taksitlerle bir yıl
zarfında saymanlıklarca tahsil olunur. Borcunu ödeyenler hakkında kurumlarınca başka
takibat yapılmaz ve yapılmakta olan takibat kaldırılır.
Değerlendirme sonucunda ilgililere herhangi bir ödeme yapılmaz.
NOT : (*) 11/12/1981 tarih ve 2562/30 md. ile gelen geçici 1 inci md. hükmü olup madde
numarası teselsül ettirilmiştir.
Yürürlük ve Yürütme:
Madde 65 - Bu kanun 1 Mart 1954 tarihinden itibaren mer’idir.
Madde 66 - Bu kanunun hükümlerini icraya İcra Vekilleri Heyeti memurdur.
1 Sayılı Cetvel
27 nci maddeye bağlı (1) sayılı cetvel (*)
I inci Sütun II nci Sütun III üncü Sütun
Görev unvanları veya aylık Muayyen tarifeli taşıt ile Gayrimuayyen tarifeli
dereceleri seyahat (VapurTren)(Eskpres taşıtlarla seyahat
ve kuşet ücretleri dahil) .
1. Yurtdışı seyahatlerde, uçak- Yataklı vagon farkı dahil
larda birinci sınıf üzerinden
olduğu halde birinci mevki
seyahat giderleri ödenenler. bilet ücreti. Yapılan hakiki yol masrafı.
2. Aylık dereceleri 1 olan Yataklı vagon farkı dahil Mutat ve ekonomik
olan taşıtla
memur ve hizmetliler ile olduğu halde birinci mevki ra ait yol masrafı ve
icap ve za
33 üncü maddenin (b) bendine bilet ücreti. ruret halinde kullanılacak
diğer
dahil olanlar taşıtlara göre hakiki yol
masrafı
3. Yukarıda yazı olanların
dışında kalan aylık dereceleri 2-4 Mutat ve ekonomik olan
olan memur ve hizmetliler. Birinci mevki bilet ücreti taşıtlara ait hakiki
yol masrafı.
4. Aylık dereceleri 5 ve daha
aşağı derece olan memur Mutat ve ekonomik olan
ve hizmetliler. İkinci mevki bilet ücreti. taşıtlara ait hakiki
yol masrafı.
AÇIKLAMA:
1. Cetvelin 1, 2 ve üncü sıralarında gösterilenler uçakla seyahat edebilirler. Diğerlerinin
uçakla seyahati zorunlu hallere münhasır olmak ve dairelerince lüzum gösterilmesi veya
tasvip olunması ile mümkündür: (**)
2. Muayyen tarifeli olmayan taşıtlarla seyahatte, “Mutat ve ekonomik olan taşıt” dan maksat,
iki mahal arasında mutat olarak otomobil, otobüs gibi taşıtlar işlemekte ise bunlardan ucuz
olanıdır.
3. Yukarıdaki cetvele göre müstehak bulundukları mevki ücretinden fazla bir şey ödenmemek
şartıyla, daha pahalı mevki ile seyahat edilebilir.
4. Muayyen tarifeli taşıtlarda yemeksiz bilet ücreti; yemeksiz biletin temini mümkün olmadığı
hallerde ise yemekli bilet ücreti ödenir.
5. Özel otomobilleriyle seyahat edenlere, müstehak oldukları taşıt ücreti ile bu taşıta göre
geçecek günler için verilmesi gereken gündelikten fazla ödeme yapılmaz.
NOT : (*) 14/01/1988 tarih ve 311 sayılı KHK’nin 13 üncü maddesi ile değişik şekli.
(**) Bu bendin 1996 Mali yılında uygulanmayacağı, kimlerin ve hangi hallerde uçakla
seyahat edebileceği konusundaki esas ve usullerin, Maliye Bakanlığınca belirleneceği
22/04/1996 tarih ve 4139 sayılı “1996 Mali Yılı Bütçe Kanunu”nun 68/f-(6) maddesi ile
hüküm altına alınmıştır. (R.G.: 26/04/1996 - 22622 Mük.) Daha sonra bu hükmün, Anayasa
Mahkemesinin 17/07/1996 tarih ve E.1996/23, Yürürlüğü Durdurma 1996/5-1 sayılı
Kararıyla, yürürlüğünün durdurulmasına karar verilmiştir. (R.G.: 19/07/1996 - 22701).
TEBLİĞLER
HARCIRAH KANUNU GENEL TEBLİĞİ
Seri No: 36
R.G. Tarihi: 13/09/2000
R.G. Sayısı: 24169
Maliye Bakanlığından:
6245 sayılı Harcırah Kanununun 33/b maddesine, 14/01/1988 tarihli ve 311 sayılı Kanun
Hükmünde Kararnamenin 14 üncü maddesi ile eklenen "Bu şekilde gündelik ödenenlerden,
yatacak yer temini için ödedikleri ücretleri fatura ile belgelendirenlere fatura bedelini
aşmamak üzere gündeliklerinin yarısına kadar olan kısmı ayrıca ödenir." fıkrası hükmünün
uygulanmasıyla ilgili olarak, 34 Sıra No.lu Harcırah Kanunu Genel Tebliğinde açıklamalar
yapılmıştır. Ancak, geçen zaman içinde, denetim elemanlarının teftiş, denetim, inceleme ve
soruşturma için gittikleri yerlerde otel, pansiyon veya kamu misafirhanesi bulamamalarından
dolayı, konaklamak amacıyla, Vergi Usul Kanununa göre fatura düzenlemek zorunda
olmayan özel şahıslardan "ev veya pansiyon kiralama" yöntemine başvurmaları sonucunda
ortaya çıkan tereddütlerin giderilmesi amacıyla aşağıdaki açıklamaların yapılması gerekli
görülmüştür.
Harcırah Kanununun 33/b maddesinde belirtilen denetim elemanlarının, teftiş, denetim,
inceleme ve soruşturma için gönderildikleri yerlerde yatacak yer sağlamak üzere özel
şahıslardan kiraladıkları evler ile pansiyonlara (ticari işletmelere dahil olanlar hariç)
ödedikleri ücretler, kira sözleşmesi ile birlikte Devlet Harcama Belgeleri Yönetmeliğinde
belirtilen şekil ve esaslara göre düzenlenecek "Harcama Pusulası" ve ödemeye ilişkin "Banka
Makbuzu" ile belgelendirmeleri halinde, aşağıda belirtilen koşullara da uymak şartıyla
Kanunda belirtilen esas ve miktar dikkate alınarak ödenecektir.
1) Harcama Pusulaları ve Banka Makbuzları (Dekont) aylık dönemler itibariyle
düzenlenecektir.
2) Ortak kiralamalarda harcama pusulaları her denetim elemanı için ayrı ayrı kendi ödedikleri
tutarlar üzerinden düzenlenecektir.
3) Konaklama yerinden yararlanan denetim elemanı sayısının birden fazla olması halinde
tümünün ismi ve ünvanı sözleşmede ayrı ayrı yer alacaktır. Kira sözleşmesi konuttan
yararlanan denetim elemanı sayısı kadar düzenlenebilecek veya düzenlenen kira sözleşmesi
denetim eleman sayısı kadar çoğaltıp tasdik edilmek suretiyle ibraz edilecektir.
4) Kira sözleşmelerinde kiranın başladığı tarih ile kira bitim tarihinin yanı sıra kiralama süresi
gün olarak da belirtilecektir. İlgili denetim elemanının görevlendirilen yerde ikamet ettiği
günler dikkate alınarak ödeme yapılacaktır.
5) Kira sözleşmelerinin asılları ilk yolluk bildirimine eklenecektir. Kalınan sürede birden
fazla yolluk bildirimi düzenlendiği takdirde daha sonraki bildirimlere kira sözleşmelerinin
tasdik edilmiş fotokopileri eklenecektir.
Tebliğ olunur.
2002 Mali Yılında Uygulanacak "Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetine Yapılacak Yolculuklarda
Verilecek Gündeliklere İlişkin Karar" ile "Yurt Dışı Gündeliklerine Dair Karar"ın Yürürlüğe
Konulması Hakkında Karar
Resmi Gazete Tarihi: 08/02/2002
Resmi Gazete Sayısı: 24665
Karar Sayısı: 2002/3601
2002 Mali Yılında uygulanacak ekli “Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetine Yapılacak
Yolculuklarda Verilecek Gündeliklere İlişkin Karar” ile “Yurtdışı Gündeliklerine Dair
Karar”ın yürürlüğe konulması; Maliye Bakanlığı'nın 08/01/2002 tarihli ve 235 sayılı yazısı
üzerine, 6245 sayılı Harcırah Kanunu'nun değişik 34 üncü maddesine göre, Bakanlar
Kurulu'nca 11/01/2002 tarihinde kararlaştırılmıştır.
Madde 1 - Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetine yapılacak sürekli görev yolculukları ile geçici
görev yolculuk ve ikametlerinde ödenecek gündelik miktarları ekli cetvelde gösterilmiştir.
Madde 2 - Kurumlar gerek gördükleri takdirde bu Karara ekli cetvel ile tespit edilenlerden
daha aşağı miktarda gündelik verebilirler.
Madde 3 - Aylık ve diğer özlük hakları 14/7/1964 tarih ve 500 sayılı Kanun ile ek ve
değişikliklerine göre ödenenlere, bu Karara göre ayrıca ikamet gündeliği ve Kuzey Kıbrıs
Türk Cumhuriyeti'nde yapacakları geçici görev yolculukları için gündelik verilmez.
Madde 4 - Bu Karar kapsamına girenlere, Yurtdışı Gündeliklerine Dair Kararname hükümleri
uygulanmaz.
Madde 5 - Bu Karar 1/1/2002 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Madde 6 - Bu Karar hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.